Toshkent davlat yuridik

Nizoli bitimlar


Amalga oshirilishi


Oʻn toʻrt yoshdan oʻn sakkiz yoshgacha boʻlgan voyaga yetmagan shaxs
tomonidan tuzilgan bitim


Muomala layoqati cheklangan fuqaro tomonidan tuzilgan bitim
Yuridik shaxs huquqiy layoqatidan tashqariga chiqadigan bitim
Oʻz vakolatlaridan tashqariga chiqqanda


Oʻz harakatlarining ahamiyatini tushuna olmaydigan yoki ularni boshqara
olmaydigan fuqaro tomonidan tuzilgan bitim


Ta’sir ostida


bir taraf vakilining ikkinchi taraf
bilan yomon niyatda kelishishi


yanglishish
aldash


zoʻrlik


ogʻir holatlar yuz berishi ta’sirida


qoʻrqitish


Aldash, zoʻrlash, qoʻrqitish ta’siri ostida yoki bir taraf vakilining
ikkinchi taraf bilan yomon niyatda yoxud fuqaro uchun ogʻir holatlarning
yuz berishi oqibatida tuzilgan bitim jabrlanuvchining da’vosi boʻyicha
haqiqiy sanalmasligi mumkin. Aldash ta’siri ostida bitim tuzilishida bitim
tuzuvchi ikkinchi tomonni atayin yomon niyat bilan yanglishtiradi. Bu


1


22





holda aldanuvchi tomon bitimning narsasi yoki uning shartlari toʻgʻrisida
notoʻgʻri tasavvur qiladi.
Qoʻrqitish ta’siri ostida bitim tuzilishida jabrlangan shaxs oʻziga yoki
yaqin kishilariga biror mulkiy yoki shaxsiy zarar yetkazilishidan qoʻrqib,
bitim tuzishga majbur boʻladi.
Zoʻrlik deyilganda boshqa shaxsning erki shu shaxsni bitim tuzishga
majbur qilish maqsadida uning oʻziga yoki yaqin kishilariga jismoniy azob
yetkazishdan iborat boʻlgan gʻayriqonuniy qilmish tushuniladi.
FKning 125-moddasiga asosan, yuridik shaxs tomonidan uning ta’sis
hujjatlarida (ta’sis shartnomasi, nizom, ustavi) aniq chegaralab qoʻyilgan
maqsadlarga zid holda tuzilgan yoki tegishli faoliyat bilan shugʻullanishga
litsenziyasi boʻlmagan yuridik shaxs tomonidan tuzilgan bitim uning
muassisi (ishtirokchisi) yoki vakolatli davlat organining da’vosi boʻyicha
sud tomonidan haqiqiy emas, deb topilishi mumkin.