Toshkent davlat yuridik universtiteti davlat boshqaruvi kafedrasi

partiyalarlarni 

yanada 

faollashishga 

undamoqda. 

Mamlakatimizda  mustaqillikdan  so‘ng  “Kuchli  davlatdan–kuchli  fuqarolik 

jamiyati” sari odimlar ekan, albatta bu jarayonda fuqarolik  jamiyati  institutlaridan 

biri bo‘lgan siyosiy partiyalar roli va ahamiyatini oshirish zaruratga aylanadi. Ana 

shu  zaruratni  anglagan  holda  so‘ngi  yillarda  mamlakatimizda  rivojlangan 

mamlakatlar  tajribasidan  kelib  chiqib,    siyosiy  partiyalarga  doir  milliy 

qonuniligimiz  takomillashtirildi.  Buning  natijasida  “siyosiy  partiyalarning 

mamlakatimiz  oliy  qonunchilik  organi,  joylardagi  hokimiyat  vakillik  organlari 

faoliyatidagi roli va ta’siri sezilarli darajada oshdi

67

.”

 

  Jamiyatimizni  yanada  demokratlashtirish  va  fuqarolik  institutlarini 

shakllantirish,  avvalo,  aholi  siyosiy  faolligining  o`sishi,  uning  siyosiy  ijtimoiy  va 

davlat  hayotida  nechog`li  faol  ishtirok  etishi  bilan  uzviy  bog`liqdir.  Fuqarolik 

jamiyatini shakllantirishning  muhim sharti-jamiyat  hayotida siyosiy partiyalarning 

nodavlat  va  jamoat  tashkilotlarining  o`rni,  ahamiyatini  keskin  kuchaytirishdan 

iborat.  

  Faol demokratik yangilanishlar va mamlakatni modernizasiya qilish davrida 

O`zbekistonda  ko`ppartiyaviylik,  fuqarolik  jamiyatining  boshqa  institutlarini 

shakllantirish  va  ularining  erkin  rivojlanishining  tashkiliy-huquqiy  shart-

sharoitlarini,  iqtisodiy  va  huquqiy  kafolatlarini  tashkil  etish,  demokratik  qayta 

o`zgartirishda  va  jamiyatni  erkinlashtirishda  ularning  faol  ishtirokini  ta`minlash 

bo`yicha keng ko`lamli ishlar amalga oshirishni taqozo etdi. 

  Tadqiqotimiz  natijalaridan  ma`lum  bo`ldiki,  davlat  boshqaruvini  siyosiy 

partiyalarning  ishtirokisiz    rivojlantirish  juda  qiyin.  Chunki  siyosiy  partiyalar 

jamiyatda  fuqarolarning  faolligi,  milliy  ongi,  siyosiy  madaniyati  va  yuksak 

ma`naviyatini  o`sishiga,  ularda  o`z  qadr-qimmatini  his  etish,  mustaqil  fikrlash 

uquvi,  o`z  salohiyatini  amalga  oshirish,  kelajakni  o`z  qo`li  bilan  qurish  istagini 

                                                             

11

 Karimov I.A. Asosiy vazifamiz–Vatanimiz taraqqiyoti va xalqimiz faravonligini yanada yuksaltirishdir. Toshkent: 

“O’zbekiston ”, 2010.–B-9.  

 

---

62 

 

tarbiyalashga 

hamda 

jamiyat 

a`zolarining 

demokratik 

dunyoqarashini  

shakillanishida muhim ahamiyat kasb etadi.  

  Demak  yuqoridagilarga  tayanib  umumiy  xulosa  qiladigan  bo’lsak,  ushbu 

bitiruv  malakaviy  ish  natijalari  shuni  ko’rsatadiki,  O`zbekistonda  siyosiy 

partiyalarning  davlat  boshqaruvini  demokratlashtirishdagi  o’rnini  quyidagicha 

ko’rsatib o’tish mumkin:  

  -  Demokratik  davlatda  siyosiy  partiyalar  fikrlar  xilma-xilligi  ya`ni 

plyuralizm shakillantiradi va rivojlantiradi. Bu esa jamiyatda barcha fuqarolarning 

shaxsiy fikirlarini bildirish huquqini kafolatlaydi; 

  -  Jamiyatda  turli  siyosiy  partiyalarning  o`zaro  kurashi,  g`oya  va 

qarashlarning  raqobati  hamda  saylovchilar  ovozi  uchun  kurash  bo`lishi  haqiqiy 

demokratik tamoyillarni mustahkamlaydi;   

  - 

Barcha 

siyosiy 

partiyalar 

fuqarolik 

jamiyatini 

davlat 

bilan 

uyg`unlashtirishga hizmat qiladi; 

  -   Demokratik jaiyatda qonun chiqaruvchi va  ijro etuvchi  hokimiyatlarning 

o’zaro bogliq holda faoliyat yuritishida siyosiy partiyalar  ijobiy ta`sir ko`rsatadi; 

  -    Bugungi kunda amalaga oshirilgan islohotlar natijasida siyosiy partiyalar 

davlat  boshqaruvida  siyosiy  jarayonlarni  nazorat  qilishda  davlatga  yordamlashib 

davlatni muayyan tizimli faoliyat yuritishi uchun hizmat qilmoqda. 

Tadqiqot yuzasidan qilingan izlanishlar natijasida quyidagilarni taklif sifatida 

ko’rsatib o’tmoqchiman.