|
E‘tibor
qarating!
Fermer xo’jaliklariga yer uchastkalarini ijaraga berish bo‘yicha
materiallar tuman yer tuzish xizmati organlari tomonidan davlat byudjeti
mablag‘lari hisobiga tayyorlanadi. Yer uchastkalari berish, qoidaga
ko‘ra, fermer xo’jaligini tashkil etish va yer uchastkasini ijaraga olish
to‘g‘risidagi barcha hujjatlar qishloq xo‘jaligi ekinlari yig‘ishtirib
bo‘lingan muddatda rasmiylashtirilgan holda amalga oshiriladi. Eng
ko‘p yakuniy ball to‘plagan talabgor tanlov g‘olibi deb komissiya raisi
tomonidan e’lon qilinadi.
Fermer xo’jaligiga yer berishning keyingi jarayonida yer resurslari
bo‘yicha tuman xizmati tomonidan besh kun muddatda yer uchastkasini
ijaraga berish shartnomasi tayyorlanadi. Bu shartnoma viloyat
hokimining ijobiy qarori qabul qilingandan keyin tuman hokimi va
fermer xo’jaligi boshlig‘i tomonidan imzolanadi. Shartnomaga, uning
ajralmas qismi sifatida fermer xo’jaligi yer uchastkasining xaritasi ilova
qilinadi. Yer uchastkasi xaritasida qabul qilingan belgilarga muvofiq
barcha holatlar (sug‘orish, kollektor-drenaj va yo‘l tarmoqlari, yerlar,
konturlarning tartib raqami, fermer xo’jaligi chegaralari) to‘liq
ko‘rsatiladi. Yer uchastkasi xaritasini yer resurslari bo‘yicha tuman
153
xizmati boshlig‘i, fermer xo’jaligi boshlig‘i va chegaradosh yer egalari,
yerdan foydalanuvchilar vakili imzolaydi. Shartnomada, shuningdek,
tuproq bonitetining o‘rtacha aniqlangan bali ko‘rsatiladi.
Fermer xo’jaligi boshlig‘iga ijaraga beriladigan yer uchastkasi
chegaralarini ko‘rsatish yer resurslari tuman xizmati vakili tomonidan
chegaradosh yer egalari va yerdan foydalanuvchilar vakillari ishtirokida,
shartnoma tuzilgandan keyin besh kun muddatda amalga oshiriladi.
Agar chegara suvsiz yerlar bo‘ylab o‘tsa, u holda chegara shudgorlanadi,
burilish burchaklariga esa chegara belgilari qo‘yiladi. Yerlarni ko‘rsatish
dalolatnoma bilan rasmiylashtiriladi. Dalolatnoma yer resurslari
bo‘yicha tuman xizmati vakili, chegaradosh yer egalari va yerdan
foydalanuvchilar vakillari hamda fermer xo’jaligi boshlig‘i tomonidan
imzolanadi. Dalolatnoma ikki nusxada tuziladi, ulardan bittasi yer
resurslari bo‘yicha tuman xizmatida, ikkinchisi fermer xo’jaligi
boshlig‘ida saqlanadi.
Yerlarni ijaraga berishni rasmiylashtirish ishlari tugallangach yer
tuzish yig‘majildi tayyorlanadi, unda quyidagi hujjatlar mavjud bo‘ladi:
fuqaroning fermer xo’jaligi tashkil etish to‘g‘risidagi arizasi;
yer egasining yoki yerdan foydalanuvchining yer uchastkasi ajratish
to‘g‘risidagi qarori;
yer uchastkalari berish (sotish) masalalarini ko‘rib chiqish bo‘yicha
tuman komissiyasining yer uchastkasini ijaraga berishning maqsadga
muvofiqligi to‘g‘risidagi xulosasi yoki mazkur komissiya tomonidan
o‘tkazilgan tanlov yakunlari to‘g‘risidagi protokol;
tuman va viloyat hokimining fermer xo’jaligiga yer uchastkasini
ijaraga berish to‘g‘risidagi qarori;
yer uchastkasini ijaraga berish shartnomasi;
fermer xo’jaligining biznes-rejasi yoki faoliyat dasturi;
fermer xo’jaligining yer uchastkasi chegaralarini ko‘rsatish
dalolatnomasi.
Yig‘majild ikki nusxada tayyorlanadi, ulardan bittasi yer resurslari
bo‘yicha tuman xizmatida, ikkinchisi fermer xo’jaligi boshlig‘ida
saqlanadi.
Fermer xo’jaliklariga berilgan yer uchastkalari qonun hujjatlarida
belgilangan tartibda yer egalari va yerdan foydalanuvchilarning yer-
kadastr va huquqni belgilovchi hujjatlariga tegishli o‘zgartirishlar
kirtilgan holda qishloq xo‘jalik kooperativlari (shirkat xo‘jaliklari),
boshqa qishloq xo‘jaligi korxonalarining balansidan chiqariladi.
154
Yer uchastkasini uzoq muddatli ijraga berish shartnomasi yer
resurslari bo‘yicha tuman xizmatida ro‘yxatdan o‘tkaziladi va fermer
xo’jaligining yer uchastkasini ijaraga olganlik huquqini tasdiqlovchi
hujjat hisoblanadi.
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2014 yil 7
yanvar “Ko‘chmas mulkka bo‘lgan huquqlarni davlat ro‘yxatidan
o‘tkazish tartibini takomillashtirish to‘g‘risida”gi 1-son qarori bilan
tasdiqlangan “Ko‘chmas mulkka bo‘lgan huquqlarni va u haqda tuzilgan
bitimlarni davlat ro‘yxatidan o‘tkazish tartibi to‘g‘risida”gi nizomga
asosan fermer xo’jaliklari o‘zlarining yerga bo‘lgan huquqlarini davlat
ro‘yxatidan o‘tkazishlari shart.
Fermer xo’jaliklarining yer uchastkalariga nisbatan ijaraga olish
huquqiga
doir
hujjatlarni
davlat
ro‘yxatidan o‘tkazish va
rasmiylashtirish majburiy harakat bo‘lib, uning asosida ularning yer
uchastkalariga bo‘lgan huquqlari belgilanadi va ro‘yxatga olingan
paytdan boshlab e’tirof etiladi. Yer uchastkalariga bo‘lgan huquqni
davlat ro‘yxatidan o‘tkazish tadbiri fermerning ro‘yxat organiga yozma
ariza va huquqni belgilovchi hujjat hamda yo‘riqnomaga binoan boshqa
zarur hujjatlar bilan murojaat qilishidan boshlanadi.
Yer uchastkalariga bo‘lgan huquqlarni ro‘yxatdan o‘tkazish ro‘yxat
ga oluvchi organ arizani ko‘rib chiqish uchun qabul qilgan kundan
boshlab o‘n kun mobaynida amalga oshiriladi hamda hujjatlar ro‘yxatga
olish uchun berilgan kun va vaqtda ro‘yxatga olingan deb hisoblanadi,
bu haqda reyestrda qayd etiladi. Huquq ustunligi ariza reyestrda qayd
etilgan sanalar bo‘yicha belgilanadi.
Yer uchastkalariga
bo‘lgan huquqlarni
ro‘yxatdan
o‘tkazish
daraxt va butalarni
kesish
ariza qabul qilinadi
yer uchastkasiga
bo‘lgan huquqlar
ro‘yxatga
olinganligi
to‘g‘risidagi
guvohnoma
sub’ektga beriladi
yer uchastkasiga
bo‘lgan huquqlar
ro‘yxatga olinadi
arizalarni qabul
qilish reyestrida
ariza qayd etiladi
ariza va unga ilova
qilingan hujjatlar va
materiallar
tekshirib ko‘riladi
155
Fermer xo’jaligining yer uchastkasiga nisbatan uzoq muddatli ijara
huquqi
belgilangan
tartibda
ro‘yxatdan
o‘tkazilishi,
fermer
xo’jaliklarining yerga nisbatan huquqlarini yuridik jihatdan tan olinishi
demakdir.
Do'stlaringiz bilan baham: |
