Toshkent davlat yuridik universiteti

Yer  huquqi  ekologiya  huquqi  bilan  ham  chambarchas 
bog‘liqdir. 
Shu  o‘rinda  aytish  lozimki,  yer  huquqining  mustaqil  huquq 
tarmog‘i  sifatida  tan  olinishi  ekologiya  huquqini  inkor  etmaydi.  Yer 
huquqi  ekologiya  huquqining  ajralmas  qismi  deb  qaralishi  mumkin 
bo‘lmasa-da, u yerdan foydalanishni muhofaza qilish munosabatlaridan 
ajratib tartibga solmaydi. Yerdan foydalanish va muhofaza qilish bir-biri 
bilan uzviy bog‘langan va ajralmas jarayondir.  
 
NAZORAT SAVOLLARI: 
 
1. Toshkent viloyatida joylashgan Qishloq xo‘jaligi kolleji direktori 
tuman  hokimining  2016  yil  fevral  oyidagi  3/06  sonli  “Bobodehqon 
fermer  xo’jaligiga  yer  ajratish  to‘g‘risida”gi  qarorini  bekor  qilishni 
so‘rab  viloyat  iqtisodiy  sudiga  murojaat  qildi.  Unda  ko‘rsatilishicha, 
hokimning  ushbu  qaroriga  asosan  tuman  hududidagi  qishloq  xo‘jalik 
kollejining  doimiy  foydalanishida  bo‘lgan  o‘quv-tajriba  yer  uchastkasi 
hisoblangan  35  gektar  yer  maydoni  yuqoridagi  fermer  xo’jaligiga 
noqonuniy ajratib berilgan.  
Kollej  direktori  hokim  tomonidan  ushbu  yer  maydoniga  nisbatan 
kollejning  yer  uchastkasidan  doimiy  foydalanish  huquqini  bekor 
qiluvchi  qaror  chiqarmasdan  turib  fermer  xo’jaligiga  ajratib  berilishini 
qonun buzilishi holati, deb baholaydi.   
 
Vaziyatga huquqiy baho bering.  Sizningcha,  ushbu holat bo‘yicha 
tomonlarning qaysi biri qonuniy harakat qilgan? 
 
2.  “Soxibidil”  fermer  xo’jaligi  rahbari  Abdullaev  A.    “Bog‘ot” 
shirkat  xo‘jaligi  boshqaruvi  raisi  T.  G‘ofurov  bilan  shirkat  xo‘jaligiga 
ijara  huquqi  asosida  tegishli  bo‘lgan  foydalanilmayotgan  10  gektar  yer 
uchastkasini  3  yilga  ijara  (ikkilamchi  ijara)  asosida  foydalanishga 
shartnoma tuzdi. Tuman prokuraturasi tomonidan yer qonunchiligi ijrosi 
ta’minlanishi yuzasidan nazorat o‘tkazish jarayonida yer uchastkasining 
ikkilamchi  ijarasi  to‘g‘risidagi  yuqoridagi  shartnoma  noqonuniy  deb 
topilib,  qonunga  ko‘ra,  yer  uchastkalarining  ikkilamchi  ijarasi 
taqiqlanishini  asoslab  bekor  qilish  to‘g‘risida  taqdimnoma  kiritildi. 
Ushbu  taqdimnomaga  asosan,  tuman  hokimi  tomonidan  shartnomani 

---

27 
 
bekor qilish to‘g‘risida qaror chiqarilib, tomonlardan ikkilamchi ijaraga 
olingan  yer  uchastkasini  shirkat  xo‘jaligi  ixtiyoriga  ko‘rilgan  zarar 
qoplanmasligi  ko‘rsatilgan  holda  topshirilishi  belgilandi.Tuman 
hokimining  va  prokuraturaning  harakatlarini  noqonuniy  hisoblagan 
Abdullaev  va  G‘ofurovlar  huquqlarini  himoya  qilishni  so‘rab,  viloyat 
xo‘jalik sudiga murojaat etishdi.  
 
Vaziyatga  huquqiy  baho  bering.  Masalaning  yechimiga  oid  qonun 
hujjatlarini tahlil qiling.  
 
3.  Har  bir  davlat  tabiiy  iqlim  sharoiti,  mamlakat  iqtisodiy-ijtimoiy 
hayotining o‘ziga xos xususiyatlariga qarab o‘zining ekologik siyosatini 
shakllantiradi.  
 
O‘zbekiston  sharoitida  yer  bilan  bog‘liq  munosabatlarni  tartibga 
solishga    davlat  ekologik  siyosatining  tarkibiy  qismi  sifatida  baho 
bering.  
 
4.  Yer  huquqiga  huquq  tarmog‘i  sifatida,  fan  tarmog‘i  sifatida  va 
o‘quv fani sifatida ta’rif beriladi.  
 
Yer  huquqiga  huquq  tarmog‘i,  fan  tarmog‘i  va  o‘quv  fani  sifatida 
ta’rif bering.