Toshkent davlat yuridik universiteti

Shahar va posyolka yerlarining huquqiy holati 
 
Mamlakatimizda  aholining  tez  sur’atlarda  o‘sib  borayotganligini 
inobatga olib, shahar yerlaridan foydalanishning alohida huquqiy holati 
o‘rnatilgan. shahar yerlaridan foydalanish asosan qat’iy belgilangan reja 
asosida  qurilish  masalalarini  hal  qilishga  qaratilgan  bo‘ladi.  Demak, 
shahar  yerlari  shahar  qurilish  inshootlarini  joylashtirish  uchun 
fundament, asos, o‘rin, makon vazifasini bajaradi.  
Shahar  va  posyolka  yerlarining  huquqiy  holati
  O‘zbekiston 
Respublikasi 
Yer kodeksida 
belgilangan (59-67-moddalar). Unga ko‘ra 
shaharlar  va  posyolkalarning  ma’muriy  chegaralaridagi  barcha  yerlar 
shaharlar  va  posyolkalarning  yerlariga  kiradi.  Shahar  yerlari  chegarasi 
nafaqat  binolar  va  har  xil  qurilmalar  egallagan  yerlardan,  balki  shahar 
xo‘jaligi va aholisiga xizmat qiladigan qurilishlar bilan band bo‘lmagan 
yerlardan  iborat  bo‘ladi.  Shahar  yerlarining  chegarasi  o‘zgarmas 
bo‘lmaydi. Unga yangi turar-joy binolari, transport kommunal xo‘jaligi 
ehtiyojlari uchun yangi yerlarni qo‘shib olish mumkin.  
O‘zbekiston  Respublikasi  Yer  kodeksining  61-moddasida 
ko‘rsatilishicha,  rejalashtirish  va  qurilish  olib  borishning  tasdiqlangan 
loyihalariga muvofiq shahar yerlariga egalik qilish, ulardan foydalanish 
va ijaraga berish tuman yoki shahar hokimining qaroriga asosan amalga 
oshiriladi.  
O‘zbekiston 
Respublikasining 
Shaharsozlik 
kodeksi  
(9-modda)  va  Yer  kodeksiga  ko‘ra  aholi  punktlarining  turlari  shahar 
aholi  punktlari  (shaharlar,  shahar  posyolkalari)  va  qishloq  aholi 
punktlariga (qishloqlar, ovullar) bo‘linadi.