Тошкент давлат юридик университети

 
Insonning ekologik huquq va majburiyatlarining konstitutsiyaviy-
huquqiy asoslari 
 
O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida insonning ekologik 
huquqlari aynan aks ettirilgan bo‘lmasa ham, bevosita shunday huquqlarga 
asos bo‘ladigan qoidalar mavjud.
Konstitutsiyaning 55-moddasida Yer, 
yer osti boyliklari, suv, o‘simlik va 
hayvonot dunyosi hamda boshqa tabiiy 
zaxiralar
 umummilliy boylikdir
, ulardan oqilona foydalanish zarur va ular davlat 
muhofazasidadir” degan qoida belgilangan.
 
Konstitutsiyaviy asoslarni yodda 
tuting! 
Yuridik tushuncha. “Umummilliy boylik” 
deganda, yerda 
yashayotgan barcha, ya’ni har bir insonning bu boyliklarga nisbatan 
tegishli huquqqa ega ekanligi tushuniladi.

---

62 
Bu boyliklar O‘zbekistondagi barcha millat va elat vakillarining 
“foydalanish” huquqi obyektidir. Undan foydalanganda oqilona yo‘l tutish 
lozim.
insonning 
ekologik 
huquqlari 
asosida 
“umummilliy boylik” prinsipi yotadi. 
 
 Fundamental tushuncha va 
asosni yodda tuting! 
“Umummilliy boylik”ka ega bo‘lish va ulardan foydalanish 
huquqining mavjudligi insonning ekologik huquqlarini ro‘yobga chiqarish 
kafolatidir.
Insonning ekologik huquqlari ichidagi eng markaziy huquq 
qulay 
atrof tabiiy muhitga ega bo‘lish huquqi
dir. Uni xorij davlatlarida asosiy 
yoki fundamental huquq deb ataladi. Bu huquq bilan Konstitutsiyaning 24-
moddasida ko‘rsatilgan 
yashash huquqi
bir-biri bilan chambarchas 
bog‘liq huquqlar hisoblanadi.
Insonning yashashini atrof tabiiy muhit ne’mat 
(suv, havo, yer)laridan 
foydalanish, 
deb 
hisoblash kerak. Aks holda u yashay olmaydi.