Тошкент давлат юридик университети

va tabiatni muhofaza qilishni 
rag‘batlantirish;
(“Tabiatni muhofaza qilish 
to‘g‘risida” gi Qonunning 4-
moddasi) 
tabiiy resurslarni tiklash 
zarurligi, 
atrof tabiiy muhit va 
insonsihat-salomatligi uchun 
zararli, tiklab bo‘lmas oqibatlarga 
yo‘l qo‘ymaslik; 
(“Tabiatni muhofaza qilish 
to‘g‘risida”gi Qonunning 4-
moddasi) 

---

37 
ekologiya ekspertizasi 
o‘tkazishning majburiyligi; 
( “Tabiatni muhofaza qilish 
to‘g‘risida”gi Qonunning 4-
moddasi)
 
Jamiyat va tabiat rivojlanishining tamoyillari o‘zgarishi bilan ekologiya 
huquqining tamoyillari ham o‘zgarib boraveradi. Masalan, O‘zbekiston 
Respublikasining Birinchi Prezidenti I. Karimovning “Mamlakatimizda 
demokratik islohatlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyatini 
rivojlantirish” Konsepsiyasida (2010-yil 12-noyabr) taklif etgan ekologik 
jamoat 
nazoratini 
kuchaytirishga 
qaratilgan 
tadbirlarning 
aks 
ettirilganligini Ekologiya huquqida tegishlicha yangi tamoyil vujudga 
kelishiga asos bo‘ldi. 
 
Ekologiya huquqining tizimi 
Ekologiya huquqi predmetiga kiradigan munosabatlarni tartibga solish 
qulay va mantiqiy bo‘lishi uchun bir-biriga yaqin me’yorlar yaxlitlanib, 
mustaqil institutlarga jamlanadi. Demak, Ekologiya huquqining tarkibi 
huquq institutlaridan iboratdir. Quyidagi institutlar ekologiya huquqining 
umumiy qismiga kiradi: 1) tabiat obyektlariga nisbatan mulk huquqi;
2) inson ekologik huquqlari; 3) tabiiy resurslardan foydalanish huquqi;
4) tabiatdan foydalanish va muhofaza qilishning huquqiy-iqtisodiy 
mexanizmlari; 5) davlat boshqaruvi va nazorati, 6) yuridik javobgarlik 
asoslari.
Har bir tabiat obyektiga (yer, suv va h. k. ) taalluqli normalar alohida 
institutlar bo‘lib, uning maxsus qismida joylashgan.

---

38 
Shu o‘rinda ta’kidlash kerakki, huquq tarmog‘i sifatida Ekologiya 
huquqi bilan o‘quv kursi sifatidagi Ekologiya huquqining orasida katta 
farq bo‘ladi.