Toshkent davlat yuridik universiteti shaxsiy rivojlanish

Muzokaralar jarayoni tog‘risida huquqshunos nimalarni bilishi 
kerak? 
Muzokaralar – aslida, har qanday aniq natijaga erishish uchun 
amalga oshiriladigan ikki yoki undan ortiq odam o‘rtasida fikr 
almashish jarayoni. Katta miqdordagi muzokaralar har bir inson 
hayotida mavjud – hammamiz ham birov bilan vaqti-vaqti bilan 
muzokaraga kirishib, biror narsaga rozi bo‘lishimiz kerak. Ishga 
joylashish, muhim shartnomani tuzish, potentsial biznes sheriklari bilan 
uchrashuv, mijozga tovarlar yoki xizmatlarni sotish, oilaviy maslahat va 
boshqalar – bularning barchasi muzokaralardir. 
 
Muzokaralar bosqichlari 
 
1-bosqich: Tayyorgarlik bosqichi. 
Muzokaralarni tayyorlash juda muhim bosqichdir, chunki bunda 
barcha bo‘lajak jarayonining asosi yaratiladi. Tayyorgarlik bosqichining 
har bir elementi muhim ahamiyatga ega va vazifalarning bajarilishiga 
ta’sir 
qilishi 
mumkin. 
Hatto 
muzokaralarning 
tayyorgarlik 
bosqichlaridan birortasiga yetarli e’tibor berilmagan bo‘lsa, tayyorgarlik 
samarador otdi, deb hisoblab bo‘lmaydi. 
Muzokaraga tayyorlanish quyidagilardan iborat: 

Muzokaralarni olib borish vositalarini aniqlash. 

Ishtirokchilar o‘rtasidagi aloqani o‘rnatish. 

---

231 

Muzokaralar uchun zarur bo‘lgan ma’lumotlarni to‘plash va tahlil 
qilish. 

Muzokara rejasini tuzish. 

O‘zaro ishonch muhitini yaratish. 
Muzokaralarni olib borish vositalarini aniqlash 
Muzokaralar vositalarini aniqlash bosqichi turli xil yondashuvlar va 
/ yoki muzokaralar o'tkazish vositalarini va ularni amalga oshirish uchun 
foydalaniladigan vositalarni aniqlashni o‘z ichiga oladi. Bundan 
tashqari, sud, hakamlik, raislik qiluvchi va hokazo kabi muammoni hal 
qilishga yordam beradigan elementlar aniqlanadi. Ular muzokara 
jarayonining barcha ishtirokchilari tomonidan belgilanadi. 
Siz xohlagan natijaga erishishga kerak bo‘ladigan vositlarni 
bilishingiz lozim: muzokara strategiyasini aniqlashdan tashqari, bu 
yordamchi materiallar, uskunalar va boshqalar bo‘lishi mumkin. Bundan 
tashqari, ko‘pincha qo‘shimcha mutaxassislar, masalan, statistika 
mutaxassislari, muayyan sohadagi professionallar, maslahatchilar, 
hakamlar va boshqalar ishtirok etadi.