Toshkent davlat yuridik universiteti shaxsiy rivojlanish

 
Tanqidiy fikrlash va uning mezonlari 
 
YODDA TUTING! 
Qo‘yilgan muayyan masala yoki muammo yuzasidan o‘z fikrini 
bayon qilish, boshqalar fikrini tanqidiy qayta idrok etish, o‘z fikrini 
puxta asoslab berish va himoya qilish imkoniyatiga ega bo‘lishga 
asoslangan fikr tanqidiy fikr deyiladi.

---

205 
Umuman, fikrlash psixologik kategoriya bo‘lib, u jarayondir, u 
shunday jarayonki, o‘zida biror masala, holat, vaziyat to‘g‘risidagi 
fikrlarni qamrab oladi. 
 
Tanqidiy fikrlashda: 
–
masalaga ob’ektiv yondashiladi; 
–
ochiq fikrlar rag‘batlantiriladi; 
–
puxta tushunish, o‘zaro samimiyat va hurmat alohida e’tiborga 
olinadi; 
–
shaxsning erkin fikrlashi uchun keng imkoniyat yaratiladi; 
–
noto‘g‘ri, sub’ektiv fikrlar bayon etilsa, ularning xatoligi 
asoslantiriladi; 
–
pedagog va talaba o‘rtasida to‘siq bo‘lmaydi; 
–
masala mazmuni talabalarning talablariga mos va aniq tarzda 
o‘rtaga tashlanadi; 
–
muammoni hal qilishda o‘quv materiallaridan unumli 
foydalaniladi; 
–
fikrlar plyuralizmi (rang-barangligi) va qarashlar integratsiyalashadi; 
–
ta’lim pedagog bilan talabalar orasidagi samimiy, ochiq 
munosabat orqali amalga oshiriladi; 
–
talabalarning mustaqil ta’lim olishi uchun qulay sharoit yaratiladi 
va mustaqil ta’lim uchun talabalar tayyorgarlik darajasiga muvofiq 
interfaol metodlar tanlanadi va b. 
Tanqidiy fikrlashning barqaror ko‘nikmalariga ega bo‘lmagan 
yoshlarning, shuningdek, kattalarning ham tanqidiy fikrlashini 
shakllantirishning 
asosiy 
maqsadi 
ijtimoiy, 
ilmiy 
va 
amaliy 

---

206 
muammolarni samarali hal qilish uchun fikrlash kompetensiyalarini 
kengaytirishdir.