Toshkent davlat yuridik instituti fuqarolik huquqi

ш артно м алари.Т :  "Консаудитинф орм "  2002.  17-бет.

www.ziyouz.com kutubxonasi

---

tadbirkorlik,  ijara,  qishloq  xo'jaligi  shirkatlari,  fermer  xo'jaligi,  dehqon 

xo'jaligi,  suv  va  suvdan  foydalanish  to'g'risida  hamda  xo'jalik  yurituvchi 

subyektlar faoliyatining  shartnomaviy-huquqiy  bazasi  to'g'risidagi  qonunlar 

orqali ham tartibga solinadi. Ayniqsa, qishloq xo'ajaligida iqtisodiy islohotlami 

yanada  chuqurlashtirish,  qishloqda  ishlab  chiqarish  munosabatlarini 

takomillashtirish,  qishloq  xo'jalik  ishlab  chiqarishini  boshqarishning  bozor 

tamoyillariga mos keladigan tashkiliy tuzilmasini tadbiq etish, qishloq xo'jalik 

mahsulotlari  ishlab  chiqaruvchilaming  mustaqilligini  kengaytirish  hamda 

ularning  manfaatlari  himoyasini  yana  ham  kuchaytirish  maqsadida  qabul 

qilingan  “Qishloq  xo'jaligida  islohotlami  chuqurlashtirishning  eng  muhim 

yo'nalishlari  to'g'risida”gi  O'zbekiston  Respublikasi  Prezidentining  2003  yil 

24  martdagi  PF3226-sonli  Farmoni  bu  borada  alohida  ahamiyat  kasb  etadi. 

Chunki,  unda 

yetishtiriladigan  qishloq  xo'jalik  mahsulotlarini  yetkazib 

berish  hamda  moddiy-texnika  resurslari  va  xizmatlarni  olish  uchun 

shartnomalarni  faqat  fermer  xo'jaliklarining  o'zlari  tayyorlov,  qayta  ishash 

hamda  xizmat  ko'rsatish  korxonalari  va  tashkilotlari  bilan  to'g'ridan-to'g'ri 

tuzish  huquqi  kafolatlandi.  Shuningdek,  O'zbekiston  Respublikasi  Vazirlar 

Mahkamasining  2003-yil  19-fevraldagi  Qarori  asosida  paxta  xom-ashyosi 

yetishtirishni  ko'paytirish  uchun  belgilangan  prognoz  hajmlaridan  ortiqcha 

yetishtirilgan  paxta  xom-ashyosi  uchun  joriy  hisob-kitob  yagona  xarid 

narxlaridan  20  foiz  ortiq  bo'lgan  narxlar  bo'yicha  amalga  oshirilishining 

belgilanishi  paxta  yetishtiruvchi  qishloq  xo'jaligi  kooperativlari  (shirkat 

xo'jaliklari)  va  fermer  xo'jaliklarini  rag'batlantirishda,  ularning  tadbirkorlik 

faoliyatini  rivojlantirishda  muhim  o'rin  tutib  kelmoqda.

Bevosita  qishloq  xo'jalik  mahsulotlarini  tayyorlash,  qayta  ishlash  va 

xarid qilish yuzasidan shartnomalar tuzish tartibi O'zbekiston Respublikasi 

Vazirlar  Mahkamasi-ning  2003-yil  4-sentabrdagi  383-sonli  Qarori  bilan 

tasdiqlangan  “Qishloq  xo'jaligi  mahsulotlari  yetishtiruvchilar  bilan 

tayyorlov,  xizmat  ko'rsatish  tashkilotlari  o'rtasida  shartnomalar  tuzish, 

ularni  ro'yxatdan  o'tkazish,  bajarish,  shuningdek  ularning  bajarilishi 

monitoringini  olib  borish  tartibi  to‘g ‘risida”gi  Nizom  asosida  belgilanadi.

Kontraktatsiya  shartnomasini  tuzish  va  bajarishda  tomonlar 

O'zbekiston  Respublikasi  qonunlariga,  yuqorida  ko'rsatilgan  Nizomga, 

shartnoma  shartlariga  hamda  qishloq  xo'jalik  mahsulotlarini  xarid 

qilish  to'g'risidagi  boshqa  normativ  hujjatlarga  amal  qilishlari  lozim. 

Agar  Fuqarolik  Kodeksida  boshqacha  tartib  belgilangan  boim asa  yoki 

u  s h a r tn o m a v iy -m a jb u r iy a t  m o h iy a tid a n   k e lib   ch iq m a sa , 

kontraktatsiya  shartnomalariga  nisbatan  mahsulot  yetkazib  berish 

shartnomasi  to'g'risidagi  qoidalar,  ba’zi  hollarda  esa  davlat  ehtiyojlari

www.ziyouz.com kutubxonasi

---

uchun  tovarlar  yetkazib  berishga  doir  davlat  kontrakti  to'g'risidagi 

qoidalar,  shuningdek,  shartnomada  yoki  qonun  hujjatlarida  boshqacha 

tartib  nazarda  tutilgan  bo'lmasa,  oldi-sotdi  shartnomasining  qoidalari 

ham  qo'llanilishi  mumkin.