M.LBraginskiy ushbu holat haqida fikr yuritar ekan, turli xil ish va
xizm atlarga ehtiyojni qondirishning asosiy usuli qullarning h arak ati
shartnom alam ing bunday birlashuviga asos bo'lgan. A gar ish bajarish
uchun qul yollangan bo'lsa, ashyolarni ijaraga berish shartnom asi tuzilgan,
agar ijrochi erkin rim fuqarosi bo'lsa, u holda p u d ra t yoki xizmatlar
ijarasi shartnomasi tuzilgan. Lekin xizmatlar ijarasi va p u d rat shartnomalari
bir-biridan ajratilgan. Bular orasidagi farq pudrat shartnom asi bo'yicha
har doim m a’lum iqtisodiy natija (opus) ga erishilgan, xizm atlar ijarasida
esa bunday natija kelib chiqmasligi bilan belgilangan1.
S hu n d ay qilib pudratchi ishining bajarilishi m a ’lum bir natijaga
erishishni ko'zda tutgan. M asalan, ashyolarni ishlab chiqarish, uning
t a ’m irla n ish i, uning is te ’mol x u su s iy a tla rin in g y a x sh ila n ish i yoki
o'zgarishi yoxud ijrochidan aniq ashyoviy yoki m oddiy natijani olishga
yo'nalgan.
Hozirgi kunda pudrat m unosabatlari alohida shartn om a tu ri sifatida
huquqiy asoslari va nazariy jih atlari yaxshi ishlangan. Bu shartnom a
alohida shartnom a turi sifatida fuqarolik qonunchiligida m axsus norm alar
bilan ta rtib g a solinadi. P u d ra t sh a rtn o m a si m u n o sa b a tla ri m axsus
qonunlar - FKning 37-bobi (P u d rat to'g'risida um um iy qoidalar (631-
655 m oddalar), m aishiy p u d ra t (656-665 m oddalar), qurilish p u d rati
(666-685 m o d d a la r), loyiha v a q id ir u v ish la ri p u d r a t i (686-692
m oddalar), ilmiy-tekshirish, tajriba-konstruktorlik va texnologiya ishlari
p u d r a t s h a rtn o m a la ri (693-702 m o d d a la r), S h a h a rs o z lik kodeksi
( m a s a la n , S h K n in g 1 6 -m o d d a s i o b y e k tl a r q u r i l i s h i b o 'y ic h a
pudratchilarning huquqiy holatini belgilab beradi)2, Qurilish sohasidagi
h u quqb uzarlik uchu n yuridik sh axslarning javobgarligi to'g'risidagi
qonun3 va boshqa qonunlar bilan tartibg a solinishi bilan birga qonun
osti hujjatlari asosida ham huquqiy tartib g a solinadi.
Jum ladan, “Kapital qurilishda xo'jalik m unosabatlari mexanizmini
takomillashtirish chora-tadbirlari to'g'risida”gi O'zbekiston Respublikasi
Vazirlar Mahkamasining 2003-yil 12-sentabrdagi 395-sonli Qarori, 2003-
yil 6-m aydagi PF-3240-sonli “K apital qurilishda iqtisodiy islohotlarni
yanada chuqurlashtirishning asosiy yo'nalishlari to'g'risida”gi4 O'zbekiston
Respublikasi Prezidenti Farmoni, 2000-yil 13-apreldagi “Kapital qurilishni
b o sh q arish tuzilm asini y a n ad a q a y ta tash k il e tish c h o ra -ta d b irla ri
Do'stlaringiz bilan baham: