Toshkent davlat yuridik instituti fuqarolik huquqi

3-§.  Oshkor  etilmagan  axborotga  nisbatan  huquqni  boshqa 

shaxslarga  o'tkazish  tartibi

Oshkor  etilmagan  axborot  qonunan  egalik  qiluvchi  shaxs  bu  axborot 

mazmunini  tashkil  etuvchi  ma’lumotlarning  hammasini  yoki  bir  qismini 

boshqa  shaxsga  litsenziya  shartnomasi asosida  berishi  mumkin.  I litsenziya 

olgan  shartnomasi  asosida  berishi  mumkin.  Litsenziya  olgan  shaxsda 

axborotlardan  foydalanishga  bo'lgan  huquq  bilan  bir  vaqtda  ushbu 

axborotdan boshqa shaxslarning noqonuniy foydalanishdan muhofazalanish 

huquqi  ham  vujudga  keladi.  Oshkor  etilmagan  axborotlar  ichida  nou~ 

xauni  litsenziya  asosida  o'tkazish  keng  tarqalgan.  Ba’zi  adabiyotlarda  nou- 

xau  sohibi  unga  nisbatan  mutlaq  huquqi  mavjud  bo'lmagani  uchun  uni 

boshqa  shaxsga  topshirish  litsenziya  shartnomasi  emas,  chunki  bunda 

shartnomaning  predmeti  bo'lib  nou-xaudan  foydalanishga  bo'lgan  mutlaq 

huquq  emas,  balki  nou-  xauning  o'zini  topshirish  hisoblanadi,  degan 

qarashlar  ham  mavjud1.  Nou-xauni  hissadorlik  (aksiyadorlik)  jamiyatlari, 

ma’suliyati cheklangan jamiyat, qo'shma korxonalar, ustav jamg'armalariga 

egasi  tomonidan  ulush,  hissa,  pay  sifatida  qo'shishi  hollari  ham  ko'p 

uchraydi.

Litsenziya  shartnom asining  eng  asosiy  shartlaridan  biri  — 

topshirilayotgan  axborotning  maxfiyligini,  sirligini  saqlashni  ta’minlash. 

Bunda litsenziat zimmasiga axborotning konfidensialligini muhofaza qilish 

yuzasidan  tegishli  choralar  ko'rish  majburiyati  yuklanadi.

Litsenziat  ham  oshkor  etilmagan  axborotlarni  uchinchi  shaxslarning 

noqonuniy  foydalanishidan  muhofaza  qilinishida  litsenziarlarniki  kabi 

huquqlarga  ega  (noqonuniy  foydalanish  natijasida  yetkazilgan  zararni 

undirish,  noqununiy  foydalanishni  to'xtatishni  talab  qilish  huquqi  va 

hokazolar).

Ma’lumki,  litsenziya  shartnomasi  ma’lum  muddat  davomida  amal

1 

Каранг:  Гражданское  право.  Т.  2.  М.,  изд.  БЕК,  1994Й.  252-6. 

734

www.ziyouz.com kutubxonasi

---

.  Biroq  oshkor  etilmagan axborot  moddiy  -  ashyoviy emas,  g'oyaviy 

negizga ega. Bunday axborot u bilan tanishgan, xabardor bo'lgan shaxsdan 

begonalashtirilishi,  xotiradan  o‘chirib  tashlash  amalda  deyarli  mumkin 

emas.  FKning  1097-  moddasiga  ko'ra,  axborotlarning  maxfiyligi  saqlash 

majburiyati,  basharti  tegishli  majburiyatlar  oshkor  etilmagan  axborot 

tariqasida  qolaversa,  litsenziya  shartnomasi  bekor  bo'lganidan  keyin 

ham  litsenziat  zimmasida  qolishi  haqidagi  qoidani  nazarda  tutadi(agar 

shartnomada  boshqacha  kelishilgan  bo'lmasa).  Litsenziyalarning  oshkor 

qilinmagan  axborotlarga  nisbatan  faktik  monopoliya  mavqeini  yo'qiotish 

bilangina  litsenziatning  bu  majburiyati  bekor  bo'lishi  mumkin.

\ qiladi

www.ziyouz.com kutubxonasi

---