Toshkent davlat yuridik instituti ekologiya huquqi

4
§
. Hayvonot dunyosidan foydalanish huquqining bekor bo`lish 
asoslari.
 
 
Hayvonot  dunyosidan  foydalanish  huquqini  bekor  qilishning  o`ziga  xos 
xususiyatlari  mavjud.  Hayvonot  dunyosidan  foydalanish  masalasi  O`zbekiston 
Respublikasining  qonun  hujjatlarida  belgilangan  tartib  va  miqdorda  amalga 
oshiriladi. 
 
Albatta,  hayvonot  dunyosi  obyektlaridan  maxsus  foydalanish  hollari 
O`zbekiston  Respublikasi  Vazirlar  Mahkamasi  belgilangan  tartibda  beriladigan 
ruxsatnomalari  asosida  haq  evaziga  amalga  oshirilishi  ham  alohida  ko`rsatib 
o`tilishini ham ta'kidlashimiz lozim. 

---

 
Shuni  alohida  qayd  etish  o`rinliki,  hayvonot  dunyosidan  foydalanish 
huquqini bekor qilishga asos bo`lib, hayvonot dunyosini va uning yashash muhitini 
muhofaza qilish hamda undan foydalanishga oid asosiy talablarni buzish yoki uni 
bajarmaslik, unga e'tibor bermaslik oqibatida ham vujudga keladi. 
 
"Hayvonot  dunyosini  muhofaza  qilish  va  undan  foydalanish  to`g`risida"gi 
qonunning  11-moddasida  ana  shu  talablar  quyidagicha  ifodalangan.  Hayvonot 
dunyosini va uning yashash muhitini muhofaza qilish hamda undan foydalanishga 
oid asosiy talablar quyidagilardan iborat: 
 
hayvonlarning  tur  bo`yicha  xilma-xilligini  va  ular  galalarining  butligini 
tabiiy erkinlik holatida saqlab qolish; 
 
hayvonlarning  yashash  muhitini,  urchish  shart-sharoitlarini  va  ko`chib 
yurish yo`llarini  saqlab qolish; 
 
hayvonot dunyosi obyektlaridan oqilona foydalanish, ularni tiklash va takror 
yetishtirish; 
 
aholi  sog`lig`ini  saqlash  hamda  jismoniy  va  yuridik  shaxslarga  zarar 
yetkazilishining oldini olish maqsadida hayvonot dunyosi obyektlarining miqdorini 
tartibga solish. 
 
Demak,  barcha  hayvonot  dunyosidan  foydalanuvchi  yuridik  va  jismoniy 
shaxslar  yuqoridagi  talablarga  rioya  qilishlari  shart.  Bundan  tashqari  hayvonot 
dunyosidan  foydalanuvchi  subyektlar  mazkur  qonunda  ko`rsatilgan  bir  qator 
talablar: ya'ni,  
 
hayvonot  dunyosining  holatiga  salbiy  ta'sir  ko`rsatadigan  faoliyat  ko`rsatsa 
(31-modda),  xo`jalik  faoliyati  va  boshqa  faoliyatni  amalga  oshirish  paytida 
yovvoyi  hayvonlar  kasallikka  chalinishining  va  nobud  bo`lishining  oldini  olish 
qoidalarini buzsa va talablarni amalga oshirmaganda (33-modda), hududni xo`jalik 
maqsadlarida  o`zlashtirish  paytida  hayvonlarning  yashash  muhitini  va  ularning 
urchish  sharoitlarini  saqlash  tadbirlarini  bajarmaganda  (34-modda),  yovvoyi 
hayvonlarning ko`chib o`tish yo`llarini, yashash va urchish joylarini saqlab qolish 
talab  va  qoidalarini  bajarmaganda  (35-modda),  kamyob  va  yo`qolib  ketish  xavfi 
ostida  turgan  hayvon  turlarini  muhofaza  qilish  qoidalariga  amal  qilmasa  yoki 
buzganda  (36-modda)  ham  hayvonot  dunyosidan  foydalanish  huquqlari  bekor 
qilinishi mumkin. 
 
Hayvonot  dunyosidan  foydalanish  huquqini  bekor  qilish  ushbu  qonunning 
27-moddasiga asosan quyidagi hollarda bekor qilinadi: 
 
foydalanish zarurati qolmaganda yoki undan voz kechilganda; 
 
foydalanishning belgilangan muddati o`tganda; 
 
hayvonot  dunyosini  muhofaza  qilish  va  undan  foydalanish  to`g`risidagi 
qonun hujjatlari buzilganda; 
 
hayvonot  dunyosi  obyektlarini  muhofaza  qilish  maqsadida  ularni 
foydalanishdan ajratib olish zarurati tug`ilganda; 
 
foydalanish huquqi berilgan yuridik shaxs tugatilganda. 
 
Qonun  hujjatlarida  hayvonot  dunyosidan  foydalanish  huquqini  bekor  qilish 
uchun boshqa asoslar ham nazarda tutilishi mumkin. 
 
Hayvonot 
dunyosidan 
foydalanish 
huquqi 
ruxsatnomalarni 
qonun 
hujjatlarida belgilangan tartibda bekor qilish yo`li bilan tugatiladi. 

---