Toshkent davlat transport universiteti

TOSHKENT DAVLAT TRANSPORT UNIVERSITETI

,,Radioelektron qurilmalar va tizimlar” kafedrasi

LABORATORIYA ISHI

Mavzu: SIKLIK KODINI KODLASH VA DEKODLASH JARAYONINI O‘RGANISH

Bajardi: AT-32 guruh talabasi

G’afforov H

Tekshirdi: Ametova A.

Toshkent – 2021

№ 6 - 7 - laboratoriya ishi

SIKLIK KODINI KODLASH VA DEKODLASH JARAYONINI O‘RGANISH

1. 
   ISHDAN MAQSAD
   

Ushbu laboratoriya ishi quyidagilarni o’rganishga mo’ljallangan:

• 
  Ma’lumot uzatish tizim va tarmoqlarida mavjud kodlash usullari bilan tanishish;
  

- Mavjud kodlash usullarini shovqinbardoshliligini taqqoslash va tahlil qilish.

Siklik kodisiz tuzilgan ma’lumot uzatish tizimi modeli

Siklik kodi bilan tuzilgan ma’lumot uzatish tizimi modeli

NAZORAT SAVOLLARI

1. 
   Ishonchlilikni oshirish usullari?
   

Shovqinbardosh kodlar taqsimlangan va taqsimlanmagan kodlarga bo‘linadi. Agar kodli kombinatsiyalarda kombinatsiyadagi razryadlar soni bir xil bo‘lsa, bunday kodlar teng taqsimlangan kodlar deyiladi.

2. 
   Ishonchlilikni oshirish usullariga qo‘yiladigan talablar?
   

Agarda kodli kombinatsiyalardagi razryadlar soni xar xil bo‘lsa, bunday kodlar teng taqsimlanmagan kodlar deyiladi.

Teng taqsimlangan kodlar ikki turga bo‘linadi: blokli; uzluksiz.

3. 
   Shennonning asosiy teoremasi?
   

Tasodifiy miqdor tizimida har qanday son polinom kod kombinatsiyasi sifatida yozilgan bo‘lishi mumkin:

4. 
   G(x)=a_n-1x^n-1+ a_n-2x^n-2 +…+ a₁x^{1 +} a₀x⁰ , (8.1)
   

bu yerda, a_i=(0.1); x – sanoq sistemasi asosi

5. 
   Siklik kodlar qurish prinsipi qanday?
   

Siklik kodlar sistematik kodlarning bir ko‘rinishi hisoblanadi va uning barcha xususiyatlariga ega. Ular kodlash va dekodlash sxemalarini osonlashtirish maqsadida yaratilgan. Keyinchalik uning amalda keng tarqalishini ta’minlovchi yuqori korrektlash xususiyatlari aniqlandi.

6. 
   Siklik kodning kodli kombinatsiyasini nechta usul yordamida olish mumkin, misol keltiring?
   

Teng taqsimlangan kodlar ikki turga bo‘linadi: blokli; uzluksiz.

Blokli kodlar uzatilayotgan axborotli ketma-ketlik alohida kodli kombinatsiyalarga bo‘linadi va ular bir-biriga bog‘liq bo‘lmagan holda kodlanadi va dekoderlanadi.

Bu holat uzatilayotgan xabarga n ta elementlardan tashkil topgan blok yoki har xil elementlardan iborat bo‘lgan blok mos keladi. Uzluksiz kodlar esa axborotli razryadlarning uzluksiz ketma-ketligidan iborat va ularni bo‘laklarga bo‘lib bo‘lmaydi. Bunday kodlarda informatsion razryadlar orasiga ortiqcha razryadlar ma’lum tartibda joylashtiriladi.

7. 
   Shovqinbardosh siklik kodlar yordamida axborotni kodlash va dekodlash tartibi?
   

Bu holat uzatilayotgan xabarga n ta elementlardan tashkil topgan blok yoki har xil elementlardan iborat bo‘lgan blok mos keladi. Uzluksiz kodlar esa axborotli razryadlarning uzluksiz ketma-ketligidan iborat va ularni bo‘laklarga bo‘lib bo‘lmaydi.

8. 
   Shovqinbardosh kodlarga qo‘yiladigan asosiy va qo‘shimcha talablar nimalardan iborat?
   

Shovqinbardosh kodlar taqsimlangan va taqsimlanmagan kodlarga bo‘linadi. Agar kodli kombinatsiyalarda kombinatsiyadagi razryadlar soni bir xil bo‘lsa, bunday kodlar teng taqsimlangan kodlar deyiladi.

Agarda kodli kombinatsiyalardagi razryadlar soni xar xil bo‘lsa, bunday kodlar teng taqsimlanmagan kodlar deyiladi.