Toshkent davlat transport universiteti «transport tizimlari boshqaruvi» fakulteti

2.2.Avtobus brigadalari ishini tashkil etishning asosiy shakllari.
Haydovchilarning bir oylik ish vaqti fondi (bir oylik ish balansi) quyidagicha aniqlanadi:
Boy = [ Kk – (Kd+Kb) Tish v ] – Kdb, soat;
bu yerda: Kk- bir oydagi kalendar kunlar soni, kun;
Kd- bir oy ichidagi dam olish kunlari soni, kun;
Kb – bir oy ichidagi dam olish kunlariga toʻgʻri kelmagan bayram kunlari soni, kun;
Tish v- bir kunlik ish vaqti, soat;
Kdb- dam olish va bayram oldi kunlaridan oldin ish vaqti qisqartirilgan kunlar soni, kun.
Agar bir kunlik ish vaqti 7,0 soat deb qabul qilinsa, bitta haydovchining bir oylik ish vaqti 160-185 soatni tashkil etishi mumkin. Avtobusni ishga chiqishga tayyorlash va ishdan keyingi tugallash vaqtlarini 0,38 soatni ni hisobga olinsa, avtobusning kunlik ishdagi vaqti quyidagicha aniqlanadi (Boy = 170 soat deb qabul qilinganda)
Ikkitalangan usulda haydovchilar ishini tashkil etish.
Bu usulda har bitta avtobusda ikkita haydovchi 6 kundan ishlaydi. Ularni almashuvi odatda oxirgi bektdalarning birida amalga oshiriladi. Har kuni bir haydovchi birinchi smenadan keyingi kuni esa ikkinchi smenada ishlaydi. Har uchta avtobus brigadaga bitta almashtirib boruvchi haydovchi biriktiriladi. Haydovchilarning ish vaqti 7 soat, dam olish va bayram kunlaridan avvalgi ish kunlari esa 6 soatdan qilib belgilanadi.
Bir yarimtalangan usulda haydovchilar mehnatini tashkil etish
Bu usulda har ikkita avtobusga bittadan haydovchi biriktiriladi. Asosiy haydovchilarnig dam olish kunlari (har ikki kunda) ularni uchinchi haydovchi almashtirib turadi. Bu usulda ham uchtalangan usuldagi kabi har bir haydovchi oy davomida 20 kun ishlaydi va 10 kun dam oladi.
Bittalangan usulda haydovchilar ishini tashkil etish.
Bu usulda har bir avtobusga faqat bitta haydovchi biriktiriladi. Ish kuni 7 yoki 8 soatlik qilib belgilanadi.
Juftlangan usulda haydovchilar mehnatini tashkil etish.
Bu usulda har bir avtobusga ikki haydovchi biriktiriladi. Haydovi bir kun ishlab bir kun dam oladi. Ish vaqti 11-12 soatni tashkil etadi

3.