Toshkent Davlat Transport Universiteti “Ijtimoiy fanlar” Kafedrasi

Milliy va mintaqaviy muammolar

• Markaz tomonidan yerlarni о‘zlashtirishga qaratilgan noxolis va noilmiy yondashuvlar, Amudaryo va Sirdaryo suvlarining nazoratsiz ishlatilishi tufayli Orol dengiziga о‘rtacha yillik suv oqimi 1961-1970 yillarda 42,9 kubometrga, 1981-1984 yillarda 4,2 kubometrgacha kamaydi.
• 1960 yilga qadar dengizda qurish holatlari deyarli bо‘lmagan. 80-yillarga kelib, suv resurslaridan noqobil foydalanish oqibatida dengiz maydoni deyarli ikki baravarga qisqarib, suv sathi 13 metrga pasaydi.
• Bu yillar davomida Sirdaryo va Amudaryo suvlari О‘zbekiston hamda qо‘shni О‘rta Osiyo respublikalari hududida qurilgan suv omborlarida tо‘planib bordi. Suv bilan qilingan barcha manyovrlar paxta yakkahokimligini saqlab qolish maqsadiga bо‘ysundirildi. Sibir daryolari, Ob va Yeniseylar hisobidan suv balansini tо‘ldirish haqidagi chuqur о‘ylanmagan takliflar ham va’daligicha qolib ketdi.

2

Mustabid tizim inqirozining ijtimoiy sabablari

Tor ijtimoiy mehnat taqsimoti; Markaz tomonidan yerlarni o’zlashtirishga qaratilgan noholis va noilmiy yondashuv; Amudaryo va Sirdaryo suvlarining nazoratsiz ishlatilishi tufayli Orol dengiziga o’rtacha yillik suv oqimi 1961-1970 yillarda 42,9 kubometrga, 1981-1984 yillarda 4,2 kubometrgacha kamaydi.

1960 yilga qadar dengizga qurish holatlari deyarli bo’lmagan. 80-yillarda kelib, suv resurslaridan noqobil foydalanish oqibatida dengiz maydoni deyarli ikki barobarga qisqarib, suv sathi 13 metrga pasaydi.