Toshkent davlat sharqshunoslik universiteti I. M. Haydarov, M. M. Askarov

Parlamentdagi muxolifat 
– yangitdanshakllantirilgan hukumatning tutgan yo‘li 
va dasturiga yoki uning ayrim yo‘nalishlariga qo‘shilmaydigan siyosiy partiyalar 
fraksiyalari, Shuningdek O‘zbekiston ekologik harakatidan saylangan deputatlar 
guruhi. 
Partiya – 
(lot. partio — bo‘lak, qism) G‘oyaviy jihatdan maslakdosh, 
manfaatlari bir bo‘lgan kishilar guruhidan iborat, muayyan ijtimoiy guruh yoki 
qatlamlarning manfaatlarini himoya qiluvchi siyosiy tashkilot.
Passiv saylov huquqi
– fuqarolarning saylanadigan davlat organlari va mahalliy 
o‘zini o‘zi boshqarish organlariga saylanish huquqi. 
Plyuralizm
– lot. pluralis-turlicha, turli tuman; turli ijtimoiy qatlamlar 
manfaatlarini ifodalovchi turli tuman ijtimoiy-siyosiy kuchlar mavjud bo‘lgan siyosiy 
tizim.
Prezident
– lot. praesidens (praesidentis) – oldinda o‘tiruvchi, raislik qiluvchi, 
boshda turuvchi so‘zlaridan olingan bo‘lib, ko‘pchilik Prezidentlik va parlament 
respublikalari joriy etilgan mamlakatlarda ma’lum bir muddatga saylangan davlat 
boshlig‘i. 
Prinsip 
– lot. principium-asos, dastlabki, boshlang‘ich; asos bo‘ladigan 
poydevor g‘oyalar; xulq, faoliyat va hatti-harakatning asosiy qoidasi. 
Proporsional
– (proportionalis-mutanosib; saylovlarda nomzodlar uchun 
beriladigan ovozlar ro‘yxatlar bo‘yicha beriladigan, har bir ro‘yxat uchun berilgan 
ovozlarga mutanosib ravishda joy egallanadigan saylov huquqi tizimi. 
Ratsional
– (lot. rationalis-oqilona); maqsadga muvofiq, asoslangan, dalillangan 
(eng to‘g‘ri yo‘l ma’nosida ham ishlatiladi). 

---

257 
Rejim 
– fran. rejime; davlat tuzumi, idora etish obrazi. 
Referendum – 
(lotincha – ma’lum qilinishi zarur bo‘lgan narsa) Davlat 
ahamiyatiga ega bo‘lgan muhim masalalar bo‘yicha o‘tkaziladigan va ba’zan qonun 
qabul qilish uchun asos bo‘lib xizmat qiladigan umumxalq so‘rovi, ovoz berish yo‘li 
bilan xalq fikrini aniqlash. 
Sammit – 
(ingl. – tepa, yuqori, cho‘qqi; yuksak daraja) ikki yoki bir necha 
davlat boshliqlarining muhim xalqaro masalalar bo‘yicha uchrashuvi; oliy darajadagi 
kengash.