Toshkent davlat sharqshunoslik instituti ―Sharq tillarini o‗qitish metodikasi va pedagogika‖ kafedrasi

                                     
                                     O‗zbekistonda uzluksiz ta‘lim tizimi 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1997  yil  29  avgustda  O‗zR  «Ta‘lim  to‗g‗risida»  gi  Qonuni  qabul  qilindi.  Bu  qonunda 
ta‘lim tizimini, mazmun va moxiyatiniislox qilish, davlat va nodavlat ta‘lim muassasalari xamda 
ta‘lim  va  kadrlar  tayyorlash  soxasida  raqobat  muxitini  shakllantirish  nazarda  tutilgan.  Ta‘lim 
tizimini  yagona  o‗quv-ilmiy  ilab  chiqarish  majmui  sifatida  izchil  rivojlantirishni  ta‘minlash, 
xamda fuqarolarga  ta‘lim,  tarbiya berish, kasb-xunar  o‗rgatishning  xuquqiy  asoslarini  belgilash 
va xar bir shaxsning barobar bilim olishdan iborat konstitutsiyaviy xuquqini ta‘minlangan.  
Ta‘limning  asosiy  mazmunini  uning  vazifalarida  oydinlashtiriladi.  Asosiy  vazifalarga 
aqliy  tarbiya  bilan  bog‗liq  bo‗lgan  vazifalar  kiradi.  Bu  vazifalar  ichida  ilmiy  va  texnikaviy 
bilimlar,  xamda  ular  bilan  bog‗liq  bo‗lgan  malaka  va  ko‗nikmalar  bilan  qurollantirish, 
ajdodlarimiz qoldirgan tarixiy va madaniy qadriyatlarda xayotning ma‘nosi, jamiyatda insonning 
tutgan  o‗rni,  ta‘lim-tarbiyasi,  odob-axloqi  xaqidagi  xikmatli  fikrlar  borki  bular  bugungi  xalq 
ta‘limi  taraqqiyoti  uchun  va  milliy  maktab  yaratish  borasida  yoshlarimizda  insonparvarlik, 
poklik,  iymon-e‘tiqod,  muruvvat,  vatanparvarlik,  mexnatsevarlik,  millatlararo  do‗stlik 
munosabatlari, qaxramonlik, mardlik singari tuyg‗ularini tarbiyalaydi. 
Maktabdan tashqari ta‘lim 
Kadrlar  malakasini oshirish va ularni qayta tayyorlash  
(1 oydan — 4 oygacha) 
Oily o‗quv yurtlaridan keyingi ta‘lim 
(aspirantura — 3 yil, doktarantura — 3 yil) 
 
o‗rta maxsus, kasb-xunar ta‘limi 
(Akademik litsey, kasb-xunar kolleji — 3 YIL) 
Umumiy ta‘lim (5-9 sinf) 
 
boshlang‗ich  ta‘lim (1-4sinf) 
magistratura (2 yildan-3 yilgacha) 
bakalavriat (4 yildan-7yilgacha) 

---

Ta‘limning  mazmuni  o‗zgaruvchan,  u  doimo  yangilanib  turiladi.  Yangi  demokratik 
jamiyat  qurayotgan  xozirgi  kunlarda  fan  va  texnikaning,  pedagogik  texnologiyalarning  jadal 
rivojlanishi, xalqimizning madaniy-marifiy yuksalishi tufayli bu jarayon yanada tezlashdi. Paydo 
bo‗layotgan yangi bilimlar oqimi uchun eng muxim, xalq ta‘limi vazifalarini xal etishda asosiy 
axamiyatga  ega  bo‗lgan  fanlarni  ajratib  ko‗rsatish  va  ayni  vaqtda  qanday  o‗quv  materiallarni 
chiqarib tashlash va yangilarini dasturlarga kiritilishini xal etish kerak. 
Birinchi–  maktabgacha  ta‘lim.  Uch  yoshdan  boshlanib,  olti  yetti  yoshgacha  oilada, 
bolalar bog‗chasida va mulkchilik ko‗rinishidan qatiy nazar, boshqa xil ta‘lim tashkilotlarida olib 
boriladi. 
Ikkinchi–  boshlang‗ich  ta‘lim.  1-  4  sinflarni  o‗z  ichiga  oladi  va  bunda  o‗qish  olti-etti 
yoshdan boshlanadi. 
Uchinchi  –  umumiy  ta‘lim.  Bunda  o‗quvchilarga  5-9  sinflar  doirasida  bilim  va  tarbiya 
beriladi. 
To‗rtinchi – o‗rta maxsus bilim va kasb-xunar ta‘limi.  O‗qish muddati 3 yildan kam 
bo‗lmagan akademik litsey va kasb-xunar litseylari va kollejlari.