Toshkent davlat sharqshunoslik instituti ―Sharq tillarini o‗qitish metodikasi va pedagogika‖ kafedrasi



Download 1,83 Mb.
Pdf ko'rish
bet155/283
Sana15.01.2021
Hajmi1,83 Mb.
#55597
1   ...   151   152   153   154   155   156   157   158   ...   283
Bog'liq
pedagogika

 
Tanbeh  berish  –  eng  muhim  jazo  chorasi.  O‗qituvchi  o‗qituvchiga  yuzma-yuz  turib 
tanbeh beradi, buni kundaligiga yozib qo‗yish mumkin. 
Ogohlantirish  –  sodir  etilishi  mumkin  bo‗lgan  muayyan  xatti-harakatlarning  oldini 
olish maqsadida qo‗llaniladi. 
Hayfsan  berish  –  o‗quvchining  ma‘lum  xatti-harakatlarini  qat‘iy  choralar  asosida 
baholash.  Agar  tanbeh  va  ogohlantirish  kutilgan  natijani  bermasa,  o‗quvchi  belgilangan 
intizomni  buzaversa,  uning  aybi  qay  darajada  bo‗lishi  va  intizomni  qanday  sharoitda 
buzganligini inobatga olib unga hayfsan e‘lon qilish mumkin. 
Uyaltirish - o‗quvchining ma‘lum xatti-harakatlariga jamoa yoki uning tarbiyasi uchun 
mas‘ul bo‗lgan sub‘ektlar (ota-onalar, vasiylar, jamoatchilik vakillari va boshqalar) oldida baho 
berish. Odamning eng nozik sezgilaridan biri uyat, or-nomus va sharm-hayodir. Odamda insonda 
izzat-nafs,  odamiylik  qancha  kuchli  bo‗lsa,  avvalo,  o‗zini  hurmat  qilsa,  unda  or-nomus,  uyat 
shunchalik  kuchli  bo‗ladi.  Bolalarni  tarbiyalashda  shu  his-tuyg‗ularni  ehtiyotkorlik  bilan 
o‗stirish lozim, lekin  hadeb uyaltiraverish va qizirtiraverish  yaramaydi. Bundan oqilona va o‗z 
o‗rnida foydalanish kerak, shundagina ijobiy natijaga umid qilish mumkin. 
Jazo  puxta  o‗ylab  qo‗llanilishi  lozim,  aksincha,  jahl  ustida  jazolash  mumkin  emas. 
Jazolar  yakka  xarakterda,  ya‘ni,  birgina  usulni  qo‗llash  asosida  bo‗lsin,  o‗quvchining  aybiga 
mos, muvofiq bo‗lishi, tez-tez qo‗llanilmasligi, jazolanuvchida jazoning to‗g‗ri belgilanganligiga 
nisbatan  shubha  tug‗ilmasin  va  ular  o‗z  ayblarini  sezsin.  Jamoada  muhokama  qilish  va  jamoa 
tomonidan  qo‗llab-quvvatlangan  jazo  berilsa,  uning  ta‘sir  kuchi  yanada  oshadi.  Barcha 
holatlarda  ham  jazo  tarbiyalanuvchining  jismoniy  va  ruhiy  azob-uqibatlariga  solmasligi,  uni 
tahqirlamasligi, sha‘nini yerga urmasligi kerak.  
Xulosa  qilib  aytganda  yuqorida  ta‘riflangan  tarbiyaning  umumiy  metodlari 
o‗quvchilarga pedagogik ta‘sir ko‗rsatish sohalarini qamrab olmaydi.  
Pedagogika  fani  va  amaliyoti  har  doim  rivojlanib  borar  ekan,  unga  muvofiq  ravishda 
tarbiya jarayoni ham takomillashib boraveradi. 
Bu guruhlar o‗z navbatida bir qator tarbiya elementlarini tashkil etadi. Chunonchi, shaxs 
ongini  shakllantirish  metodlariga:  hikoya,  tushuntirish,  izohlash,  ma‘ruza,  etik  suhbat, 
ishontirish, nasihat, yo‗riqnoma, munozara, ma‘ruza, namuna; faoliyatni tashkil etish va ijtimoiy 
xulqni  shakllantirish  metodlariga  mashqlantirish,  odatlantirish,  pedagogik  talablar,  jamoat  fikri, 

Download 1,83 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   151   152   153   154   155   156   157   158   ...   283




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish