Toshkent davlat pedagogika universiteti tabiiy fanlar fakulteti Biologiya yònalishi 203-guruh Talabasi Qodiraliyeva Iroda Tekshirdi: Òquvchilarning bilim ,ko’nikmava malakalarini tashxis etish.Ta’lim sifatini baholash bòyicha xalqaro tadqiqotlar.Har tomonlama barkamol shaxsni shakllantirish- milliy tarbiyaning bosh maqsadi. Jamoaning shaxs tarbiyasiga ta’siri. - Bilim – kishilarning tabiat va jamiyat hodisalari haqida hosil qilgan maʼlumotlari, voqelikning inson tafakkurida aks etishi.
- Voqelik haqidagi bilgan maʼlumotlarimiz Bilim darajasiga koʻtarilishi uchun quyidagi shartlarni qanoatlantirishi lozim:
- birinchidan, bu maʼlumotlarning voqelikka mutanosibligi;
- ikkinchidan, yetarli darajada ishonarli boʻlishi;
- uchinchidan, bu maʼlumotlar dalillar bilan asoslangan boʻlishi lozim.
- Uchala shart birgalikda mavjud maʼlumotlarni Bilim darajasiga olib chiqadi.
- Ko’nikma – mashq qilish natijasida yuzaga kelgan xatti – harkatlarning avtomatlashgan usuli.
- Malaka–oldinga qo’yilgan maqsad va xatti–harakat sharoitidan kelib chiqadigan muvaffaqiyatli harakatlar usulidir.
- Harakat ko’nikmalarga jismoniy mehnat, sport va o’quv ko’nikmalari (xat yozish, tez o’qish va hokozo) kiradi.
- Sensor ko’nikma va malakalarga o’lchov, yorug’lik, ovoz va simvolik ma’lumotlarni tez va to’g’ri qabul qilish bilan bog’liq bo’lgan va boshqarish markazlarida takrorlab borishlar kiradi.
- Aqliy ko’nikma va malakalrga–kuzatish usullari, malakalarni rivojlantirish, og’zaki va yozma hisob–kitobni ishlab chiqarish, harkatlarga yo’naltirish, ilmiy tajriba o’tkazish va hokozo, ko’nikmalar mashq natijasida yuzaga keladi.
- Ko’nikmaning hosil bo’lishining notekis jarayoni. Bu mashqlarning egri grafigida namoyon bo’ladi. Yuqorida keltirilgan rasmda buni ko’rish mumkin.
- Ko’nikmalarning ko’chishi. Ijobiy ko’nikmalarning yangilarini shakllanishiga ta’sir ko’chish deyiladi. Ko’nikmalarning yangilarini shakllanishiga ta’sir esa interferensiya deb ataladi, bunda eski ko’nikma yangisining shakllanishiga xalaqit beradi.
- Ko’nikmani progessiv va regrissiv–ko’nikma uzoq va tarbiya miqdorida xizmat qilishi uchun undan foydalanish lozim. Aks holda deavtomatlashtirish yuzaga kelib, zarur harakatlar o’z tezligi, yangilig, aniqligi va avtomatlashtirilgan harakatlarni ta’minlovchi xususiyatlarini yo’qotadi.
- O’quvchilarning o’zlashtirish natijalarini hisobga olishda quyidagilarga e’tiborni haratish lozim:
- o’quv dasturi asosida mavzu va bulimni o’rganishda o’quvchilarning bilim, ko’nikma va malakalarini har tomonlama nazorat qilish;
- har bir yakunlangan mavzu bo’yicha o’quvchilarning faoliyati to’g’risida xulosa chiharish;
- o’rtacha arifmetik ma’lumotlarga tayanibgina o’quvchilarning o’zlashtirish darajasini baholamaslik;
- o’quvchilarning mavjud bilimlariga aniq, batafsil ma’lumot (tavsif) berish uchun ularning bir necha o’quv yilidagi statistik o’zlashtirish ma’lumotlarga asoslanib tahlil etish.
Do'stlaringiz bilan baham: |