Toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari ilmiy-nazariy jurnali

TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI
2020/2(23
)
 
baholanadi. Ushbu berilayotgan dars va mashg‘ulot ishlanmalaridan ixtisoslashtirilgan maktab va 
maktab-internat defektologlari o‘z faoliyatlari davomida foydalandilar va o‘quvchilarni faol 
bo‘lishiga, bir-birlarini hurmat qilishlariga, jamoa bo‘lib ishlash orqali verbal va noverbal muloqotga 
kirishish ko‘nikmalarini rivojlantirishga erishildi. Shuningdek, tadqiqot doirasida ishlab chiqilgan 
o‘yin texnologiyalarining afzalliklari hamda pedagogik-psixologik talablarni inobatga olgan holda 
ta’lim jarayonida qo‘llanilishi boshlang‘ich sinf aqli zaif o‘quvchilari muloqot ko‘nikmalarining 
shakllanganlik darajasini obyektiv baholash imkonini berdi. Imkoniyati cheklangan bolalarning 
verbal va noverbal muloqot ko‘nikmalarini rivojlantirishda defektolog, tarbiyachi hamda logopedlar 
quyidagi metodik tavsiyalarga amal qilishlari lozim:
-
defektolog, tarbiyachi hamda logopedlar psixologik-pedagogik tashxis natijalarini birgalikda 
muhokama qilib, har bir bolaning kundalik ta’lim-tarbiyasi samarali kechishi uchun ijobiy korreksion 
ish uslubini tanlashlari lozim; imkoniyati cheklangan bolaning muloqot qilish ko‘nikmalarini 
shakllantirish bo‘yicha korreksion ishlarga sharoitlar yaratish: kommunikativ muloqotni 
rivojlantiruvchi mashqlar va o‘yin texnologiyalaridan dars, mashg‘ulot va dam olish paytida 
foydalanish; imkoniyati cheklangan bolaning bajargan ishlarini boshqa bolalar bilan solishtirmasdan, 
balki uni o‘zining avvalgi ishlari bilan solishtirib, erishayotgan yutuqlarini aytib rag‘batlantirib, bolaga 
o‘z kuchiga ishonch hissini rivojlantirish; imkoniyati cheklangan bolalar atrofdagilar mehrini his etib 
turishi lozim, bola bilan doimo munosabatga kirishib, uni qo‘llab-quvvatlash kerak; bolalarning o‘z 
kuchlariga ishonch hislarini rivojlantirish uchun darsda, o‘yin jarayonida va mashg‘ulotlar davomida 
barcha bolalarning faol ishtirokini ta’minlash zarur; imkoniyati cheklangan bolalarda yaxshi 
suhbatdosh, yaxshi tinglovchi bo‘lish ko‘nikmalarini rivojlantirish zarur.