Toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari 2020/1(22) issn 2181-9580

TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI
2020/1(22) 
sanaladi. O‘zbekiston Respublikasining 2016-yil 14-sentyabrdagi «Yoshlarga oid 
davlat siyosati to‘g‘risida»gi Qonunining 5-moddasi tegishli bandida «yoshlarda 
sog‘lom turmush tarziga intilishni shakllantirish, shuningdek yoshlarning bo‘sh 
vaqtlarini mazmunli tashkil etish va yoshlar sportini ommaviy rivojlantirish uchun 
shart-sharoitlar yaratish» lozimligi belgilab berilgan
6
. Bu mazkur masalaning 
mamlakatda allaqachon davlat siyosati darajasiga ko‘tarilganligini anglatadi.
Yuqoridagi masalalarni inobatga olib, yoshlar hayotida sog‘lom turmush tarzini 
qaror toptirish maqsadida ularning sport bilan shug‘ullanishlari uchun shart-sharoit 
yaratish, sog‘lom muhitni qaror toptirishda ko‘maklashish, sog‘liqqa zarar keltiruvchi 
turli zararli illatlarning oldini olishda istiqbolli siyosat olib borish davrning muhim 
talabi hisoblanadi.
Yoshlarni sport bilan shug‘ullanishga faol jalb etish orqali ularning kundalik 
hayotida sog‘lom muhitning qaror topishiga ko‘maklashish muhim ahamiyat kasb 
etadi. Bu borada O‘zbekiston Prezidenti Sh.M.Mirziyoyev tomonidan ilgari surilgan 
yoshlar ma’naviyatini yuksaltirish va ularning bo‘sh vaqtlarini mazmunli tashkil etish 
bo‘yicha beshta muhim tashabbusning ikkinchi yo‘nalishida yoshlarni jismoniy 
chiniqtirish, ularning sport sohasidagi qobiliyatlarini namoyon qilishlari uchun zarur 
sharoitlar yaratish masalasiga alohida e’tibor qaratiladi.
O‘tkazilgan tadqiqotlar oxirgi yillarda O‘zbekiston yoshlari orasida sport bilan 
muntazam shug‘ullanishga qiziqish ayniqsa qizlar orasida yuqori darajaga ko‘tarilib 
borayotganligini ko‘rsatmoqda. Kundalik hayotda yoshlarning 27,5 % qismi 
muntazam ravishda sport bilan shug‘ullanishga harakat qiladi
7
. O‘tkazilgan tahlillar 
shuni ko‘rsatadiki, O‘zbekiston yoshlari o‘z sog‘lig‘ini mutlaq a’lo (60%) va yaxshi 
(32,6%) baholaydi
8
. Shuningdek odamlar yoshi ulg‘ayib borgani sari o‘z sog‘liqlarini 
nazorat qilmasliklari qayd etiladi. O‘z sog‘ligini 19 yoshlilar – 82%, 24 yasharlar – 
70,6%, 29 yoshlilar – 68,3% nazorat qilishadi
9
. Bu esa insonning yoshi ulg‘aygani 
sayin u o‘z sog‘lig‘ini shuncha ko‘p nazorat qilishga moyil, degan umumiy 
tendensiyaga ma’lum darajada zid keladi.
Buyuk alloma Ibn Sino kundalik sog‘lom yurish uchun tana mutanosibligi, oziq-
ovqat va ichimlikni to‘g‘ri tanlash, organizmni chiqindilardan tozalash, tana vaznini 
mo‘tadil saqlash, atrof-muhit va inson nafas oladigan havoni ozoda saqlash, kiyimni 
6
Ўзбекистон Республикаси қонуни. Ёшларга оид давлат сиёсати тўғрисида. (Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари 
тўплами, 2016 йил, 37-сон, 426-модда). – Тошкент: Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги ҳузуридаги «Адолат» 
нашриёти, 2016. 
7
2009-2018 йилларда Тошкент шаҳри ва вилояти, Бухоро шаҳри ва вилоятининг 18 ёшдан 30 ёшгача бўлган ёшлари 
иштирокида ўтказилган дала тадқиқотлари материаллари. 
8
Убайдуллаева Р., Ота-Мирзаев О., Қаюмов Ў., Қуронов М. Ўзбекистон ёшларининг ижтимоий қиёфаси (социологик 
тадқиқот). Тошкент. “Адабиёт учқунлари”., 2014. 
9
Убайдуллаева Р., Ота-Мирзаев О., Қаюмов Ў., Қуронов М. Ўзбекистон ёшларининг ижтимоий қиёфаси (социологик 
тадқиқот). Тошкент. “Адабиёт учқунлари”., 2014. 

---

146