Toshkent davlat jahon tillari universiteti “Jismoniy tarbiya va sport “ fanidan

jismoniy sifatar kaxramonlar siymosi orkali butun xalqning turmushi, madaniyati harakatini aks ettirgan. Bu jismoniy mashqlar avloddan-avlodga utib, o`ziningmazmuni, shakli va bajarish uslublarini boyitib, xozirgi davrda ular jaxon xalqalarining sevimli mashgulotlariga hamda maxorat uchun kurashuvchi yoshlarning sportiga aylangan. O`zbekiston Respublikasi 1991 yil 1 sentyabrida mustaqillikka erishgan deb xisoblansada uning uziga xos tashkiliy va tarixiy rivojlanish yuliga egadir. Bu borada sobik ittifokda kariyib 70 yil davomida O`zbekistonning jismoniy madaniyati va sport soxasida erishgan ulkan yutuklarini urganish, davlat va xalqning utmishiga ijobiy karash adolatdan bulur edi. 1924 yil 27-oktyabrda O`zbekiston mustaqil Respublika deb e’lon qilingan edi. Usha davrda O`zbekiston Turkiston muxtoriyati Respublikasi tarkibida bulib, barcha ishlarga itttifok mikyosidagi idoralar, tashkilotlar tomonidan kursatmalar berilar edi. SHu sababli 1918- 1924 yillarda asosan, Toshkent, Samarkand, Kukon Buxoro shaxarlaridagi temir yul zavod fabrikalarishchi - xodimlari, ba’zi bir rus maktab yoki gimnaziyalarda O`quvchilar uchun sport klublari tashkil etilgan edi. U joylarda futbol, boks, velo, yengil atletika kabi sport turlari buyicha tug`araklar tashkil etilib, musobakalar uyushtirilgan. Tarixiy manbaalarning tasdiklashicha, ularda maxalliy millat vakillari deyarli ishtirok etmagan. 1923 yilda “Dinam” sport jamiyatining tashkil kilinishi Samarkand va Toshkent shaxarlarida turli o`yin maydonlari, ayniksa “Dinamo” o`yingoxlarining kurilishiga 1925-1927 asos soldi. SHu sababdan maxalliy millat vakillari ham rus xalqi olib kelgan futbol, voleybol, sakrash, yugurish, granata uloktirish mashqlari bilan shugulana boshladilar. Maxallalarda terma komandalar tuzilib dam olish kunlari, bush vaktlarda uzaro musobakalar uyushtirilishi odat bulib koldi. 1927 yil birinchi umum uzbek sprtakiadasi tashkil kilinib, futbol, yengil atletika,kurash, gimnastika kabi sport turlari buyicha terma komandalar tayyorlandi. Uzbekistn sport vakillari 1928 yilda Moskvada birinchi butunittifok spartakiadasida katnashdi. Bunda o`zbekistondan 193 sportchi katnashdi, bulardan 44 kishi maxalliy millat sportchilari edi. O.Dunayev, I.Orsyanikov, Tikunova hamda Murashko, Rekovalari yaxshi natijalar kursatdilar. Usha davrlarda Respublikada uning jyolarida jismoniy madaniyat va sportni tashkil etish, uni axoli o`rtasida targibot qilish ishlarida S.Asfandiyerova Ulka jismoniy madaniyat kengashi raisi, Xidraliyev Turkiston maxalliy ijroya komitasi raisi, N.M.Testelets kabi boshliqlar katta faoliyat kursatdilar. O`zbekistonda jismoniy madaniyat va sport ishlarini rivojlantirishda M.M.T (GTO) majmualarining ishlab chiqilishi va kullanilishi (1930-1934) katta ahamiyatga egadir. CHunki, bu majmua (kompleks) O`quvchi va ishchi yoshlarni mexnat va mudofaa ishlariga tayyorlashda eng ommaviy va ta’sirchan tadbirlardan