Toshkent davlat iqtisodiyot univyersityeti a. Sh. Bekmurodov, Z. A. Abdullayev, B. M. Badalov

XI- bob. XALQARO MOLIYA INSTITUTLARI 
 
11.1.
 
Xalqaro moliya institutlari:asosiy maqsadlari, funktsiyalari va 
vazifalari Xalqaro moliya institutlari globalizatsiya lokomotivlari sifatida 
Xalqaro moliya instutlari valyuta – kredit va moliya munosabatlari sohasida
hamkorlik va muammolarni hal etish uchun xalqaro shartnomalar asosida xalqaro 
qoidalargi muvofiq xalqaro valyuta – kredit va moliya tashkilotlari sifatida tashkil 
topadi. Xalqaro moliya tashkilotlarining paydo bo‗lishi quyidagi bir qator sabablar 
bilan bog‗liq
216
: 

iqtisodiyotni 
internatsionalashuvi 
va 
globallashuv 
jarayonlarini 
chuqurlashuvi; 

davlatlararo valyuta–kredit munosabatlarini tartibga solish zaruriyati; 

jahon valyuta tizimi va xalqaro moliya bozorini barqaror rivojlanish 
muammolarini hal etishga bo‗lgan talab. 
Xalqaro valyuta–kredit va moliya munosabatlari institutsional strukturasi o‗z 
ichiga ko‗p sonli xalqaro tashkilotlarni oladi. Bulardan birlari, katta vakolat va 
resurslarga ega bo‗lgan xolda valyuta–kredit va moliya munosabatlarini tartibga 
solish amalga oshirilsa, boshqalari esa hukumatlararo muhokamalar, konsensusa 
hamda valyuta va moliya–kredit siyosati bo‗yicha tavsiyalar ishlab chiqishadi. 
Uchinchilar, axborotlar yig‗ish, valyuta–kredit va moliya va umuman olganda 
iqtisodiyotning dolzarb muammolari bo‗yicha statistik va ilmiy–tadqiqotlari 
nashrlari bilan ta‘minlaydi. Xalqaro moliya tashkilotlarini globallashayotgan jahon 
iqtisodiyotini barqaror rivojlantirish va hamkorlikni kengaytirishdan iborat bo‗lgan 
umumiy maqsad birlashtiradi.
Global ahamiyatga ega bo‗lgan xalqaro moliya tashkilotlariga Xalqaro 
Valyuta Fondi (XVF), Jahon banki Guruhi (JB) va boshqa valyuta–kredit hamda 
moliya munosabatlarini muammolari bilan shug‗ullanuvchi ixtisoslashgan moliya 
tashkilotlari.
Xalqaro moliya tashkilotlarining asosiy maqsadlari
217
:

xalqaro moliya munosabatlari barqarorligini ta‘minlash; 

xalqaro valyuta va moliya–kredit sohasida munosabatlarni davlatlararo 
tartibga solish. 

jahon valyuta–kredit va moliya siyosati taktika va strategiyasini 
hamkorlikda ishlab chiqish va muvofiqlashtirish.