Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti sh. Shodmonov iqtisodiyot nazariyasi

tiklanish va taraqqiyot banki (ETTB)
alohida rol o‘ynaydi.
2018 yilda O‘zbekiston uchun yangi mamlakat strategiyasi qabul 
qilingandan so‘ng, ETTB qariyb 400 million evroga teng 12ta loyihani 
imzoladi, bu esa bir yil ichida mamlakatdagi bank ishbilarmonlik faolligining 
rekord darajasiga aylandi. Shahar va energetika infratuzilmasiga, shu jumladan, 
Farg‘ona vodiysida suv ta’minoti va kanalizatsiya infratuzilmasini tiklashga, 
shuningdek, bank va sanoat faoliyatiga katta sarmoyalar kiritildi.
O‘zbekistonning tashqi iqtisodiy va savdo faoliyatida 
Osiyo rivojlanishi 
Banki (ORB) hamda Jahon savdo tashkiloti (JST)
bilan hamkorligi istiqbolli 
yo‘nalishlardan hisoblanadi. Shunday qilib, O‘zbekistonning jahon hamjamiyatiga 
qo‘shilishida dunyo mamlakatlari, xalqaro va mintaqaviy tashkilotlar bilan 
hamkorlik hal qiluvchi o‘ringa ega bo‘lib, bu milliy iqtisodiyotning 
baynalmilallashuvini kuchaytiradi hamda iqtisodiy taraqqiyotini yuqori bosqichga 
ko‘tarishning asosiy tashqi omillari hisoblanadi. 

---

735 
Xulosalar 
 
1. Xalqaro iqtisodiy integratsiya – bu mamlakatlarning chuqur, barqaror 
o‘zaro iqtisodiy aloqalarining rivojlanishi, milliy xo‘jaliklar o‘rtasidagi mehnat 
taqsimoti asosida ular xo‘jalik va siyosiy aloqalarining chatishib ketish 
jarayonlaridir. Xalqaro iqtisodiy integratsiyaning asosiy shakllari sifatida erkin 
savdo hududlari, bojxona ittifoqi, to‘lov ittifoqi, umumiy bozor, iqtisodiy va 
valyuta ittifoqini ko‘rsatish mumkin. 
2. Xalqaro iqtisodiy integratsiya jarayonini obyektiv tavsifdagi bir qator 
omillar taqozo qiladiki, ularning ichida xo‘jalik aloqalarining baynalminallashuvi 
va globallashuvi; xalqaro mehnat taqsimotining chuqurlashuvi; umumjahon fan-
texnika revolyusiyasi; milliy iqtisodiyot ochiqligining kuchayishi kabilar asosiy 
o‘rinni egallaydi. 
3. Turli mamlakatlardagi integratsiyaning turli elementlari bir xilda 
rivojlanmaydi. Shunga ko‘ra, integratsiyaning qat’iy (bir tomonlama nafli) 
integratsiya, tasodifiy integratsiya, moslashuvchan (ikki tomonlama nafli) 
integratsiya kabi turlari farqlanadi. 
4. Bugungi kunda O‘zbekistonning jahon xo‘jaligiga integratsiyalashuvi ko‘p 
darajali tizim sifatida amal qilib, uni quyidagi beshta darajaga ajratish mumkin: 
global; transkontinental; mintaqalararo; mintaqaviy; mahalliy. Har bir darajadagi 
integratsion aloqalarning o‘ziga xos vazifalari mavjud. 
5. O‘zbekiston Respublikasi tashqi siyosatini amalga oshirishning asosiy 
tamoyillari teng huquqlilik va o‘zaro manfaatdorlik negizida qurilib, uning 
qoidalari ikki tomonlama va ko‘p tomonlama shartnoma munosabatlarida o‘zaro 
manfaatli aloqalar o‘rnatish, xalqaro iqtisodiy ittifoqlar doirasidagi hamkorlikni 
chuqurlashtirishga asoslandi. 

---

736