Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti samarqand filiali iqtisodiyot fakulteti, tabiiy, ijtimoiy fanlar va jismoniy madaniyat kafedrasi

O’zbekiston Respublikasining “Standartlashtirish” to’g’risidagi qonuni va Vazirlar mahkamasining 02.03.1992 yildagi 93-sonli O’zbekiston Respublikasida standartlashtirish bo’yicha ishlar tashkil etish to’g’risidagi qarorida quyidagilar ko’rsatilganki, Respublikada davlat standartlashtirish tizimi faoliyat ko’rsatadi va u standartlashtirish bo’yicha umumiy tashkiliy-texnik qoidalar belgilab beradi. Ushbu qoidlar standartlashtirish, metrologiya va sertifikatlashtirish bo’yicha milliy organ bo’lib, ularning xolati va keyinchalik rivojlanishiga ma’sul O’zDavStandart tomonidan o’rnatiladi.

Standartlashtirishning masalasi oliy qonun

organlari tomonidan ko’rila boshladi va 1993-yil

28-dekabrda “Standartlashtirish” qonuni ishlab

chiqildi.

Qonun bilan quyidagi standartlashtirish maqsadlari belgilab berilgan.
- Davlat manfaatlarini va istemolchilarning huquqlarini himoya qilish, aholining maxsulotlar hayoti, salomatligi va mol mulki. Atrof-muhit uchun xavfsizligini ta’minlash;
Bu maqsadni amalga oshirish uchun O’zDSS tomonidan O’zRX 51-010 raxbariy hujja, uning asosida ISO/MEK 51 qo’llanma “Standartlarni tayyorlashda xavfsizlik masalalariga umumiy talablar” qabul qilingan. Raxbariy hujjatda xavfsizlikka oid talabalar klassifikatsiya qilingan, ulardan: -jarohatlanish; -elektr tokidan shikastlanish; -ekstrimal harorat; -yong’in; -portlash; -kimyoviy moddalar ta’siri; -biologik moddalar ta’siri; -nurlanish.
O’zdavstandart va Tabiatni muxofaza qilish Davlat
qo’mitasi Xalqaro Standart asosida davlat standarti
O’z DSt ISO 64 “Mahsulot standartlarida atrof muxitni
ximoya qilish aspektrlarini ko’rsatish” bo’yicha
qo’llanmalar ishlab chiqildi.

Standartni tasdiqlash va davlat ro’yxatidan o’tkazish

Standart uni tasdiqlagan tashkilotning qarori bilan tasdiqlanadi.
Standart muddati chеklanmagan yoki muddati chеklangan tarzda tasdiqlanadi.
Standartni tasdiqlash chog’ida asosiy tadbirlar rеjasi loyihasiga binoan ishlarni amalga oshirishni hisobga olgan holda standartni joriy qilish sanasi yoki standartning amal qilish muddati, shuningdеk birinchi tеkshiruv muddati va kеyingi tеkshiruvlarning qachon bo’lishi bеlgilab qo’yiladi.
Standartda yangidan tasdiqlangan standartlarga havola qilinadigan bo’lsa, standartni joriy qilish sanasi ularning joriy etilishi muddatidan oldin bo’lmasligi kеrak.
Odatda tashkilot tеxnikaviy va umumtеxnikaviy standartlarning amal qilish muddati chеklanmagan tarzda tasdiqlanadi.
Mahsulotni yangilash (zamonaviylashtirish) borasida alohida mе'yorlangan muddatlar bеlgilangan bo’lsa, mahsulotga standartlarning amal qilish muddatlari ana shu mе'yorlarga binoan bеlgilanadi.