Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti m. Amonboyev, D. I. Abidova, N. A. Jurayeva turizm iqtisodiyoti

G„arbiy Yevropa modelini
shakllanishiga Yevropa 
davlatlari olimlarining tadqiqotlari katta ta‘sir ko‗rsatgan. 
si zatqiladi. Faraz qilinadiki, pulli mukofatlash barcha harakatlarni 
belgilab beruvchi yagona omil bo‗lmaydi. Ulharko‗proq yakka shaxsning 
hulqiga bog‗liq bo‗lgan psixiologik motivatsiyani belgilab beradilar. 
Menejmentning yapon va hamerika modellarining ta‘siri yagona omil 
bo‗lmaydi. Ularqo‗proq yakka shaxsning uning hulqi bog‗liq bo‗lgan ruhiy 
motivatsiyasi bilan belgilanadilar. 
―Insoniy 
munosabatlar‖ 
maktabining 
g‗arbiy 
germaniyali 
nazariyachilari, o‗zlarining AQSh va Yaponiyadagi hamkasblariga ko‗ra, 
xodimlarni boshqarishga qat‘iyroq yondashish uchun ovoz berganlar. 
Keyingi 
o‗n 
yilliklarda 
G‗arbiy 
Yevropa 
firmalari 
hamerikaliklhartajribasidan foydalanish bilan boshqaruvni qayta tashkil
qilishni 
hamalga 
oshirganlar. 
Ulharishlab 
chiqarishni 
tor 
ixtisoslashtirishdan 
uzoqlashib 
ketganlar. 
Kompaniyalar 
doirasida 
faoliyatning harbir sohalari bo‗yicha ishlab chiqarish bo‗limlari yoki 
bo‗linmalharguruhlari tashkil qilinmoqda. Ammo ularda baribir o‗zining 
xususiyatlari saqlanib qolinmoqda. 

---

170 
Alohida kompaniyalar o‗rtasida ishlab chiqarish aloqalari o‗rnatqiladi 
va bunda G‗arbiy Yevropalik (nemets, fransuz, shved) konsernlari
―sanoat guruhlari‖ deb ataladilar. 
Ko‗pgina nemets konsernlari tarkibida ko‗p sonli yuridik mustaqil 
sho‗ba kompaniyalari mavjudlar. Ulark atta operativ mustaqillikka egalar. 
Bu kompaniyalarning xududiy tarqoqligi va tor ixtisoslashganligi 
faoliyatni markaziy boshqaruv orqali muvofiqlashtirishni taqozo qqiladi. 
Shu tufayli ishlab chiqarish maqsadlarining yagonaligi ta‘minlanadi.