Toshkent davlat iq tiso diyo t universiteti q. X. Abdurahmonov

Qisqacha xulosalar
Aholining farovonlik darajasini ifodalashda «turmush darajasi», «xalq 
farovonligi», «turmush faoliyati xavfsizligi», «turmush tarzi», «mehnat faoliyati 
sifati», «turmush sifati» kabi turli tushunchalar qo‘llaniladi. Ba’zan turli 
atamalar bir mazmunni anglatsa, boshqa hollarda ular o‘rtasidagi farq muayyan 
xarakter kasb etadi, mazmuni sezilarii darajada farq qiladi. Shu bilan birga, 
mazkur atama va tushunchalarning o‘zaro bog‘liqligini ham aytib o'tish lozim.
Turmush darajasi — bu, jismoniy, ma’naviy va ijtimoiy ehtiyojlarning 
rivojlanish darajasi, qondirilganlik ko‘lami va ularni qoniqtirish uchun yaratilgan 
imkoniyatlarni aks ettiruvchi kompleks ijtimoiy-iqtisodiy kategoriyadir.
Turmush darajasi ko‘rsatkichlari umumiy va xususiy turlarga ajratiladi.
76

---

Aholi daromadlari — aholi yoki oila a’zolari tomonidan ma’lum davr ichida 
olingan yoki ishlab topilgan pul yoki natura shaklidagi mablagMar yig‘indisidir. 
Aholining talab-ehtiyojlari qondirilish darajasi, ularning tarkibiy daromadlari 
va bu daromadlar miqdorlariga bevosita bog‘liqdir.
♦
Nazorat va muhokama uchun savollar
1. Turmush darajasi deganda nimalar tushuniladi?
2. Turmush darajasi ko‘rsatkichlarining asosiy turkumlarini aytib bering. 
Iqtisodiy va ijtimoiy ko6rsatkichlarning roli qanday?
3. Turmush darajasini oshirishda omillar qanday o‘rin tutadi?
4. O'zbekistondagi, rivojlangan va rivojlanayotgan davlatlardagi turmush 
darajasini qanday baholaysiz?
5. 0 ‘zbekistonda turmush darajasini oshirishning qaysi yo4i tanlangani 
ma’qul? 
0
‘z fikringizni asoslang.
6. Aholi daromadlari deganda nimalar tushuniladi va uning qanday turlari 
mavjud?
7. Daromadlarning eng muhim manbalari nimaiardan iborat?
8
. Oila byujeti va uning tarkibiy qismi nimaiardan tashkil topgan?
9. Iste’mol byudjeti nima?
10
. Iste’mol byudjeti qanday ko‘rsatkichlarga ega?