Toshkent davlat agrar unversiteti termiz filiali

Nazorat savollar:
1. Nima uchun induktiv o’lchash o’zgartargichlari tokda ishlatish uchun 4foydalanilmaydi.
2. Birorta induktiv datchik ishlanishini ayting.
3. Elektrodli sath datchik tuziiishi va ishlashini ayting.


LABORATORIYA MASHG’ULOTLARI
1-Laboratoriya ishi
Traktor g’ildiraklari oralig’ini ekinlar qator orasiga moslash


Ishning maqsadi: G’ildirakli traktorlarning g’ildiraklari oralig’ini(koleyasi) ekinlar qator orasiga moslash tartibini o’rganish.
Kerakli jihozlar: G’ildirakli traktor, ruletka, lineyka.
Ma’lumki, sug’oriladigan mintaqalarda qishloq xo’jaligi ekinlari (paxta, makkajo’xori, kartoshka va boshqalar) qatorlab eqiladi va parvarishlash davrida ularning qator orasiga bir necha marotaba ishlov beriladi.
O’simliklar qator oralariga ishlov berishda 3X2, 4X2 va 4X4 sxemali g’ildirakli traktorlardan foydalaniladi.
Unib chiqqan nihollarni parvarishlash davrida ularni traktor g’ildiraklari tomonidan zararlanishini kamaytirish maqsadida o’simliklarning o’sish balandligi va rivojlanish xususiyatlarini hisobga olgan holda traktorning g’ildiraklari oralig’ini (V)agrotexnik talablarga ko’ra rostlash (1-rasm) kerak bo’ladi.
3X2 sxemali g’ildirakli traktorlarda orqa yetaklovchi g’ildiraklar, 4X2 va 4X4 sxemali traktorlarda esa old va orqa g’ildiraklar oralig’i rostlanadi.

1-rasm. G’ildirakli traktorning o’tuvchanlik ko’rsatgichlari:
X –tashqi himoya yo’lagi; Y-ichki himoya yo’lagi; S- qator orasi; b-traktor shinasining kengligi; V - traktor g’ildiraklarining oralig’i; – agrotexnik masofa
Bunda traktor pnevmatik shinalarining kengligi muhim ahamiyatga ega bo’lib, tuproq zichlanishini kamaytirish uchun iloji boricha keng shinalardan foydalanish maqsadga muvofiq hisoblanadi.Ammo keng shinalar o’simliklarni himoya qilish yo’lagi kengligini kisqartirishi natajasida ularning shikastlanish darajasini oshishigaolib keladi.
Agrotexnik talablarga ko’ra agregatlar har o’tganda o’simliklarni shikastlash va nobud qilish darajasi bir foizdan oshmasligini ta’minlash talab etiladi.
Traktor shinalari o’simliklarning himoya yo’lagini bosmasdan harakatlanishi uchun quyidagi tengsizlik bajarilishi kerak.

Bu yerda: X –tashqi himoya yo’lagini kengligi, mm; Y - ichki himoya yo’lagini kengligi, mm; S –o’simlik qator orasining kengligi, mm; b - traktor orqa g’ildirak shinasining kengligi, mm.
Agar ushbu tengsizlik qanoatlantirilmasa, traktorga boshqa shina tanlanadi va uning kengligiga asosan tengsizlik qayta aniqlanadi.
G’ildirakli traktorlarda ularning orqa g’ildiraklarining oraliq masofasi quyidagicha aniqlanadi.

bu yerda: n - traktor orqa g’ildiraklarining oralig’idagi o’simlik qatorlari soni.
4X2 yoki 4X4 sxemali traktorlarda old g’ildiraklar oralig’i orqa g’ildiraklar oralig’iga nisbatan ruxsat etiladigan kenglik chegarasi topiladi:

bu yerda:
oldingi g’ildiraklar shinasining kengligi, mm.
G’ildiraklar oralig’i rostlangandan keyin tanlangan sxema bo’yicha himoya yo’lagining kengligi aniqlanadi.
+
Himoya yo’lagining aniqlangan miqdorlari agrotexnik talabga mos kelishi taxlil qilinadi va unga asosan xulosa beriladi.