Тошкент давлат аграр университети

 
1.8. Асаларичилик маҳсулотлари таннархини ҳисоблаш 
Асаларичиликдан асосан асал олинади ва қишлоқ хўжалик экинларини 
чанглатишда фойдаланилади. Бу тармоқда олинадиган асал, мум, янги асалари 
уялари, она асаларилар, она асалари сути таннарх ҳисоблаш объекти 
ҳисобланади. Чанглантириладиган экинларнинг майдони ва ҳосилдорлигига 

---

17 
қараб асаларичилик харажатларининг резавор-мева экинлари ва уруғлик бедага 
40-60 фоизи, бошқа экинларга 20-40 фоизи ўтказилади. Асаларичиликдан 
олинадиган маҳсулотлар (наслсиз она ари, насл берадиган она ари, янги асалари 
уялари, асал, она асалари сути, мум ва ҳоказо) таннархи қилинган харажатлар 
суммасини олинган маҳсулот турларига уларнинг бозор баҳоси бўйича 
қийматига мутаносиб тақсимлаш йўли билан аниқланади. Ортган мум 
катакларнинг таннархи эритилган кондициядаги мумлар таннархи бўйича 
аниқланади. Бунда уядаги 435х230 мм ҳажмдаги мум катак 140 грамм, 435х125 
мм – 110 грамм, 435х145 мм – 70 грамм мумга тенг қилиб олинади. 
Янги асалари оилалари уларни сотиш баҳосида киримга олинади. Бунда 1 
кг асалари 10 килограмм асалга тенглаштирилади. 
Сотилган, қиш-баҳор даврида озиқ учун уяларда ва омборларда 
қолдирилган асал асаларичиликдан олинган янги ҳосилни ташкил этади. 
Асаларичиликда асалари уяларининг баланс қиймати ҳам аниқланиб, у 
она асалари, ишчи асалари, озиқ сифатида уяда қолдирилган асал, асалари 
яшиклари ва шу кабиларнинг қийматлари йиғиндисидан иборатдир. 
Фақат қишлоқ хўжалик экинларини чанглантириш учун мўлжалланган 
асаларичилик 
харажатлари 
чанглантириладиган 
экинлардан 
олинган 
маҳсулотлар таннархига ўтказилади. Бунда олинган асал, мум ва бошқа 
маҳсулотлар қўшимча маҳсулот ҳисобланиб, харид нархи бўйича баҳоланади ва 
харажатлар суммасидан чегириб ташланади.