Mavzu bo‘yicha savollar:
Qanday holatlarda qo‘shma otlar qo‘shib yoziladi?
Qo‘shib yozishning imlo qoidalarini tushuntiring.
Qo‘shma fe’llar qismlari qanday yoziladi?
Ko‘makchi fe’l va to‘liqsiz fe’llar mustaqil fe’llar bilan qay tarzda yoziladi?
Ajratib yozish imlosida qanday qoidalarga amal qilish kerak?
Topshiriqlar:
1. So‘zlarni qo‘shib yoki ajratib yozish qoidalari asosida ikki guruhga bo‘lib ko‘chirib yozing.
Ko‘z//oynak, sotib//olmoq, alla//qachon, shu//yerga, baland//parvoz, xom//semiz, tinchlik//sevar, umum//davlat, shaharlar//aro, shirin//so‘z, jigar//rang, besh//kokil, otash//qalb, g‘ayrat//qilmoq, bilag//uzuk, Yakka//saroy, Olti//ariq, Qum//qo‘rg‘on, Sot//voldi, kino//yulduz, radio//markaz, tele//tanlov
Qo‘shib yoziladigan va ajratib yoziladigan so‘zlarga beshtadan misol yozing.
Nuqtalar o‘rniga mos keladigan so‘z qo‘yib qo‘shma so‘zlar hosil qiling.
____________yo‘l, ____________obod
____________daryo, ____________ko‘l
4.O‘zingiz haqingizda hamda bo‘lajak kasbingiz haqida esse yozing. Qo‘shib yozish imlosiga amal qilingan so‘zlarni ajrating.
5.Kasbiy sohaga oid matnni oʻqing va iqtisodga oid terminlarni izohlang.
Marketing (inglizcha: market — bozor, bozordagi harakat, faoliyat) — korxonaning tovarlar ishlab chiqarish va sotishini tashkil etish hamda boshqarish shakli. Marketing atamasi isteʼmolga 19-asrning 60-yillarida Makkovern tomonidan kiritilgan. Marketing nazariy konsepsiya va tijorat faoliyatining oʻziga xos hodisasi tarzida 20-asr boshlarida Amerika Qoʻshma Shtatlarida ilk bor qoʻllanildi. Ishlab chiqarish va kapitalning yuksak darajada toʻplanishi, iqtisodiyot tarmoqlarida monopoliyalar hukmronligining, xalqaro bozorda keskin raqobatning vujudga kelishi mahsulot sotish muammosini obyektiv tarzda birinchi oʻringa chiqardi. 1908-yilda AQSHda marketing muammolarini oʻrganadigan birinchi ixtisoslashgan firma paydo boʻldi. 1911-yilda esa oʻsha davrdagi bir qator yirik kompaniyalar tijorat tadqiqotlari bilan shugʻullanadigan dastlabki boʻlimlarni ochdi. Kompaniyalar huzurida bozorni oʻrganish, reklama, xaridorlarga xizmat koʻrsatish va boshqarishning boshqa vazifalari bilan shugʻullanadigan marketing boʻlimlari taʼsis etila boshlandi. 1931-yilda Amerika Marketing jamiyati, 1937-yilda esa Amerika Marketing milliy uyushmasi tuzildi. 20-asrning 50-60-yillarida xalqaro Marketing federatsiyasi, jamoatchilik fikri hamda marketing boʻyicha Yevropa jamiyati va Yevropa marketing akademiyasi kabi xalqaro marketing tashkilotlari tuzildi.
Bozorni bilish (isteʼmolchilarni har tomonlama oʻrganish, ularning did va istaklarini bilish), bozorga moslashish, bozorga taʼsir oʻtkazish marketingning asosiy tamoyillaridir. Shuningdek, marketingni qoʻllash bilan bogʻliq masalalarni kompleks ravishda oʻrganish; mahsulot assortimentini rejalashtirish; talabni va savdoga ragʻbat beradigan tadbirlarni shakllantirish; savdo va taqsimot; boshqarish va nazorat qilish marketing faoliyatining mazmunini belgilaydi.
Mutaxassislar marketingning 8 ta asosiy vazifasini koʻrsatib oʻtadilar:
rejalashtirish va mahsulotni yaratish;
mahsulotning navi va standartlarini belgilash;
mahsulot xaridi va uni guruhlashtirish;
sotish;
omborga joylash;
transport xizmati;
marketing faoliyatini moliyalash;
bozorga oid axborotlar toʻplash.
Oʻzbekistonda 1980-yillardan boshlab iqtisodiyot oʻquv yurtlarida marketing kurslari oʻqitila boshlandi. Shu yillari marketing masalalari bilan S.Salimov, A. Bekmurodov, J. Jalolov, M. Qosimova, D. Muhitdinov, M. Nasreddinova, X. Raimov kabi olimlar ilmiy tadqiqot ishlari olib bordilar. 1986 yilda „Sovplastital“ qoʻshma korxonasida birinchi boʻlib marketing boʻlimi tuzildi. Keyingi yillarda “Toshkent toʻqimachilik mashinasozlik zavodi” aksiyadorlik jamiyati, “V.P.Chkalov nomidagi Toshkent aviatsiya ishlab chiqarish birlashmasi” davlat-aksiyadorlik birlashmasi, “Toshkent qishloq xoʻjaligi mashinasozligi” aksiyadorlik jamiyati kabi korxonalarda ham marketing boʻlimlari ochildi. Hozir mamlakatimizda faoliyat koʻrsatayotgan tijorat banklari, yirik ishlab chiqarish korxonalarining aksariyatida marketing boʻlimlari ish olib boradi.
Tushuntirish xati yozilish shakliga qarab, o‘zingiz namuna yozing.
Do'stlaringiz bilan baham: |