Toshkent davlat agrar universiteti sayyora xolmirzayeva

Mavzu bo‘yicha savollar:

1. 
   Qay holatlarda so‘zlar chiziqcha bilan yoziladi?
   
2. 
   Qaysi yuklamalar chiziqcha bilan yoziladi?
   
3. 
   Tartib sonning yozilish imlosini tushuntiring.
   

Topshiriqlar:

1. 
   Juft soʻzlar qismlarini ma’no bildirish-bildirmasligiga koʻra turlariga misollar keltiring.
   

Namuna:

1. 
   Har ikki qismi yakka holda mustaqil ma’no bildiradi: asta-sekin, arpa- bug‘doy.
   
2. 
   Ikkinchi qismi yakka qo‘llanmaydi: temir- tersak, kiyim- kechak.
   
3. 
   Birinchi qismi mustaqil ma’no bildirmaydi: qo‘ni- qo‘shni, to‘s- to‘polon.
   
4. 
   Har ikkala qismi ma’no ifodalamaydi: ikir- chikir, poyintar- soyintar.
   

2. 
   Juft soʻzlar qismlarining ma’no jihatdan turlariga misol yozing.
   

Namuna:

1. 
   Bir turdagi yaqin predmetlarning nomlari: qosh- qovoq, oltin- kumush.
   
2. 
   Sinonim so‘zlar: kuch- quvvat, keksa-qari.
   
3. 
   Butun va bo‘laklar nomi: tog`- tosh, vaqt- soat.
   
4. 
   Antonim so‘zlar: kecha-kunduz, yaxshi-yomon.
   

3. 
   Takroriy soʻzlarning quyidagi koʻrinishlariga misollar keltiring.
   

Namuna:

1. 
   Tub takroriy so‘zlar: katta-katta, o‘ynab-o‘ynab.
   
2. 
   Yasama takroriy so‘zlar: yor- yor (qoshiq nomi), marjon-marjon (ter).
   

4. 
   Kasbiy sohaga oid matnlarga savollar tuzing va terminlarini izohlang.
   

Agrobiznes faoliyatining maqsadi – iste’mol bozorini yetarli miqdorda sifatli qishloq xo‘jalik mahsulotlari, sanoatni esa xomashyo bilan uzluksiz ta’minlash orqali foyda ko‘rishdan iborat.
Agrobiznesning asosiy shakli va bo‘g‘ini fermer va dehqon xo‘jaliklaridir. chunki bu xo‘jaliklar bevosita qishloq xo‘jalik mahsulotlarini ishlab chiqaradi. Fermer va dehqon xo‘jaliklar o‘z yerida yoki ijaraga olingan yerda ish yuritib, unda mulk egasi va ishlab chiqaruvchi fermerning o‘zi va oila a’zolari hisoblanib, ayrim hollarda yollanma mehnatdan foydalanishlari ham mumkin. Fermer xo‘jaligining afzalligi shundan iboratki, unda mulk va mehnat bevosita qo‘shiladi, bu esa ishlab chiqarishni yuqori samaradorligini ta’minlaydi va ular bozor konyuktura (holati)siga tez moslasha oladilar. Unda iqtisodiy manfaat va pirovard natija uchun mas‘uliyat bitta faoliyatning ikki tomonini tashkil qiladi. Qishloq xo‘jaligini fermerlashtirish agrar islohotlarning tarkibiy qismi hisoblanadi. Qishloq xo‘jaligida zarar ko‘rib ishlash natijasida og‘ir ahvolga tushib qolgan davlat xo‘jaliklarining tarkibi fermer xo‘jaliklaridan iborat shirkatlar uyushmasiga aylantirish, mavjud davlat va jamoa xo‘jaliklari tarkibida ular resurslari hisobidan fermer xo‘jaliklari tashkil etish hamda dehqonlarning mol-mulklari negizida dehqon xo‘jaliklarini tarkib toptirish yo‘li bilan hozirgi uyushgan va mulkka ega bo‘lgan fermer va dehqon xo‘jaliklari rivojlantirilmoqda. Fermer xo‘jaliklarining barcha tashkiliy shakllarining umumiy tomoni shundaki, ular ijaraga olingan davlat yerida faoliyat ko‘rsatadi.
Fermer va dehqon xo‘jaliklarini tashkil qilish, rivojlantirish va ular faoliyatini tartibga solish O‘zbekiston Respublikasining “Fermer xo‘jaligi to‘g‘risida”gi (1998), “Dehqon xo‘jaligi to‘g‘risida”gi (1998), “Qishloq xo‘jaligi kooperativi (shirkat xo‘jaligi) to‘g‘risida”gi (1998), Qonunlarga hamda qishloq xo‘jaligi islohotlarini chuqurlashtirishga qaratilagn boshqa huquqiy bitimlarga va hukumat qarorlariga asoslanadi. Bu qonuniy hujjatlarda fermerlarga ajratilgan yerlarni meros qilib qoldirish sharti bilan uzoq muddatli (50 yil) ijaraga olish huquqi mustahkamlab qo‘yildi.