Тошкент давлат аграр университети н. Т. Хакимова, Р. К. Саттарова



Download 5,42 Mb.
Pdf ko'rish
bet101/111
Sana08.04.2022
Hajmi5,42 Mb.
#536219
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   111
Bog'liq
МИКРОБ ваУМ.фит1 (Ўқув қўлланма) — копия (1)

Бактерияларнинг умумий тавсифи
. Бактериялар бир хужайрали 
хлорофильсиз организмлардир. Бактериялар жуда юпка қобиқ билан ўралган 
протоплазмадан иборатдир. Уларнинг ўлчами 0.06-0.3 дан 3.5 микронгача 
бўлиши мумкин. Бактериялар кўпинча шарсимон, таёқчасимон шаклга эга 
бўлади. Деярли хамма бактериялар хивчинга эга бўлиб, бу хивчинлар 
хужайранинг бир ёки икки учига, айрим холларда эса бутун хужайра бўйлаб 
жойлашгандир. Хивчинлар ёрдамида бактериялар харакатланади. Хивчинга 
эга бўлмаган бактериялар харакатланмайди. Фитопатоген бактерияларда бир 
қатор ферментлар: протеаза, амилаза, протопектиназа ва бошқалар бор. 
Мавжуд ферментларнинг юқори даражали фаоллиги туфайли бактериялар 
ўсимлик ичига кириб, хужайра деворларини емиради, хужайрани нобуд 
бўлиши туфайли патологик жараён кузатилади, бу эса касалликни турли хил 
кўринишларда намоён бўлади. 
Бактериялар ўсимлик ичига турли ёриқлар, қирилган жой ва бошка 
механик шикастланган қисмидан ҳамда табиий тирқишлар устида, чечевичка 
орқали киради. 
Ўсимларда бактериялар қўзғатадиган касалликларни паренхимали ва 
паренхимали-ўтказувчи тўқима касалликларга бўлиш мумкин. 
Паренхимали 
касалликлар
туфайли 
паренхима 
тўқималари 
зарарланади. Бунда касаллик доғланиш, чириш ва шишларни ҳосил бўлиши 
билан намоён бўлади. 
Доғланиш.
Касалликни бу тури зарарланган ўсимлик аъзоларида 
ноаниқ шаклли ёки бурчакли доғларни ҳосил бўлиши билан тавсифланади. 
Бактериялар учун хос бўлган доғлар замбуруғларникидан фарқ қилиб, 
уларнинг сиртида ғубор ёки қора нуқталар кузатилмайди. Бундан ташқари 
доғларни ҳосил бўлиш даврида улар ёғсимон кўринишда бўлади. Мисол 
қилиб, 1) ғўзани гоммозини; 2) бодринг бактериозини; 3) тамакини бактерия 
келтирадиган касаллигини олишимиз мумкин. 

2
1-ғўза гоммози;2-картошканинг хўл чириши 
Чириш.
Ўсимликнинг озуқа моддасига бой бўлган аъзолари -
пиёзбоши, туганак, илдизмева ва бошқа қисмларида бактериялар чиришни 
юзага келтиради. Бунда аввал хужайра оралиғидаги модда кейинчалик 
хужайра пўсти емирилади. Зарарланган ўсимлик аъзоси олдин юмшайди, 


102 
сўнгра ёқимсиз ҳид чиқариб хўл чириш юзага келади. Бунга мисол қилиб 
картошканинг хўл чириш касаллигини олиш мумкин. 

Download 5,42 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   111




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish