Toshkent davlat agrar universiteti n. Ashurmetova, D. Saidova, R. Kamalova iqtisodiyot nazariyasi

Mustaqil ta’lim topshiriqlari:

• 
  Amaliy mashg’ulot rejalari bilan oldindan tanishib chiqib, tayyorgarlik ko’rish;
  

• 
  Asosiy va qo’shimcha adabiyotlardan konspekt qilish, quyidagi savollarga javob berish:
  

1. Moliyaviy munosabatlar nima? Nima uchun pulning harakati bilan bog’liq barcha munosabatlar moliyaviy munosabatlarga kirmaydi?
2. Moliyaning iqtisodiy mazmunini tushuntiring va uning iqtisodiy vazifalarini bayon qiling.
3. Jamiyat va davlat moliya tizimlari asosiy bo’g’inlarining tavsifini bering. Moliya tizimida davlat byudjetining o’rni qanday?
4. Byudjet taqchilligi nima? Davlat qanday shakllarda qarz oladi?
5. Soliqlarning iqtisodiy mohiyatini tushuntiring va asosiy vazifalarini ko’rsating?
6. Soliqlarning qanday turlarini bilasiz? Soliq undirish qanday tamoyillarga asoslanadi?
7. O’zbekistonda byudjet va soliq tizimini isloh qilish qanday yo’nalishlarda amalga oshirilishi ko’zda tutilgan?

• 
  Individual topshiriqlarni bajarish:
  

• 
  Jadvaldagi tushunchalar va ularning ta'rifini e'tibor bilan o’qing va to’g’ri juftligini toping:
  

1. Moliya	a) Davlat xarajatlari va ularni moliyaviy ta'minlash manbalarining yillik rejasi
2. Moliya tizimi	b) Byudjet mablag’larining taqsimlanish yo’nalishlarini ko’rsatadi.
3. Davlat byudjeti	c) Pul mablag’larining xarakati, turli darajadagi pul fondlarining vujudga kelishi, taqsimlanishi va ulardan foydalanish bilan bog’liq bo’lgan munosabatlardir.
4. Davlat byudjeti daromadlari	d) Byudjet taqchilligini qoplash topshiriqida davlat tomonidan tashqi va ichki mablag’lardan qarzga olingan moliyaviy resurslar.
5. Davlat byudjeti xarajatlari	i) Moliyaviy munosabatlar, ularni amalga oshirishga xizmat qiluvchi maxsus moliyaviy muassasalardir.
6. Byudjet taqchilligi	f) Byudjet mablag’larining shakllanish manbalarini ifodalaydi.
7. Davlat krediti	j) Davlat byudjeti xarajatlarining uning daromadlaridan ortiqchaligidir.
8. Soliq	l) Olinadigan soliq summasining soliq solinadigan daromad miqdoriga nisbatining foizdagi ifodasi.
9. Soliq stavkasi	m) Davlat byudjeti daromadlari va soliq stavkasi o’rtasidagi bog’liqlikning grafikdagi tasvirlanishi.
10. Laffer egri chizig’i	n) Korxonalar, tashkilotlar, fuqarolar daromadlarining bir qismini qonuniy asosda, belgilangan miqdorda davlat byudjetiga jalb qilinishidir.

• 
  "O’zbekiston davlat byudjeti mablag’larining shakllanish va taqsimlanish xususiyatlari to’g’risida mulohaza yuriting.
  
• 
  "Davlat byudjeti" so’ziga klaster tuzing.
  
• 
  Jadvaldagi ma'lumot soliq stavkasining qaysi turini bildiradi: a) qat'iy; b) progressiv; c) regressiv; d) proporsional?
  

Yillik daromad	2000gacha	3000 gacha	4000 gacha	5000 gacha
Soliq summasi	0	30	40	50

• 
  To’liq bandlik holatida YaMM hajmi 20 mlrd. dollarni tashkil qiladi. YaMMning haqiqiy hajmi 16 mlrd. dollar. Soliqlar summasi YaMM hajmining 10%ini tashkil qiladi. Tovarlar va xizmatlarga davlat xarajatlari 1,8 mlrd. dollarni tashkil qildi. Davlat byudjetining holatini aniqlang. Agar to’liq bandlikka erishilsa, davlat byudjeti saldosi qanday o’zgaradi?
  
•