Toshkent axbotot texnologiyalari universiteti

a) o’z bo’limlari orqali to’g’ridan-to’g’ri yoki bilvosita amalga oshirilgan savdo-sotiqdan  

olingan daromadlar bo’yicha;  

b) bu bo’limlar foydalanadigan mulkka egalik huquqidan yoki mulkdan olinadigan  

daromadlar bo’yicha;  

v) bo’limlar foydalanadigan aktivlardan olingan (kapital) sarmoya o’sishidan.  

Norezident kompaniya Buyuk Britaniyada olingan, kapital o’sishdan olinadigan 

korporativ soliqqa tortilmaydigan har qanday daromaddan bazaviy stavkada daromad solig’iga 

tortiladi.  

Norezident kompaniya taqsimlangan foydadan korporatsiya solig’ining bo’nak 

to’lovlarini to’lamaydi. 

Kompaniyalarning soliqqa tortiladigan daromadi kompaniyaning yalpi daromadidan  

hisobot soliq yilida qilingan, qonunchilik tomonidan ruhsat etilgan barcha harajatlarni chegirish  

yo’li bilan aniqlanadi. Chegirib tashlanishi uchun bu harajatlar “joriy-harajatlar” bandiga kirishi 

va tadbirkorlik faoliyatida to’liq foydalanishi shart.  

Quyidagi harajatlar yalpi daromaddan chegirib tashlanadi:  

1. Faoliyat bilan bog’liq joriy harajatlar, shu jumladan, ishlab chiqarish bino-inshootlarini  

ijaraga olish (ularni sotib olish emas), ta’mirlash ishlari qiymati (o’zgartirishlar, kengaytirish va  

rekonstruktsiya qilish emas), valyuta kursidagi o’zgarishlar natijasida valyuta qarzlar bo’yicha  

yo’qotishlar, agar bu qarz “joriy harajatlar” bandiga kirsa va hokazo. Uy-joylarni ijaraga olish,  

noishlab chiqarish harakteridagi har qanday yo’qotishlar, imoratlarni modernizatsiyalash  

harajatlari, foizlar bo’yicha katta yo’qotishlar, hamkorlarning qarz majburiyatlari, turli xil yillik  

to’lovlar, soliq jarimalari, kapital qo’yilmalar harakteridagi harajatlar chegirib tashlanmaydi. 

2. Ishlab chiqarish ehtiyojlardan kelib chiqib, ishchi va xizmatchilarni bo’shatishda  

to’lanadigan kompensatsion to’lovlar, kadrlarni texnik va malakaviy qayta tayyorlash harajatlari,  

mukofotlari va sovg’alar ko’rinishidagi to’lovlar.  

3. Kompaniyaning moliyaviy masalalari bo’yicha yuridik maslahatlarga ketadigan  

harajatlar, buxgalteriya hisobi bo’yicha xizmatlar uchun to’lovlar, ishlab chiqarish faoliyati bilan  

bog’liq transport harajatlari.  

4. Litsenziya to’lovlari va shunga o’xshash to’lovlar, shuningdek kelgusida foyda olish  

bilan bog’liq to’lovlar, masalan: bir necha yildan so’ng hosil beradigan qishloq xo’jalik ekinlari  

uchun qilinadigan harajatlar, natsionalizatsiya o’tkazilmasligini kafolatlovchi siyosiy 

partiyalarga  

to’lovlar (siyosiy partiyalarga to’lanadigan boshqa har qanday to’lovlar chegirib tashlanmaydi). 

5. Kompaniya hamkorlariga va xorijiy sheriklariga qilinadigan ko’ngil olish harakteridagi  

vakillik harajatlari (agar ular tadbirkorlik maqsadlarida qilinmasa) ma’lum chegarada; reklama  

harakteridagi sovg’alar; (10 f.s. qiymatida oziq-ovqat, ichimlik va tamaki mahsulotlaridan 

tashqari);  

kompaniya mahsuloti namunalari ko’rinishidagi sovga harajatlari; (har bir sovga oluvchi uchun  

sovg’a harajatlari 1 yilda 10 f.s. dan oshmasligi zarur).  

6. Xayriya maqsadlarida xizmat ko’rsatishga jalb qilingan xodimlarning haqi uchun  

harajatlar, shuningdek (1987 yildan) o’qituvchilar ishi uchun harajatlar.  

7. Ta’mirlash uchun asbob-uskunalarga ketadigan harajatlar sotib olish chog’ida  

chegirilmaydi. Lekin bu harajatlar agar joriy harajatlarga kiritilsa yoki sotib olish paytida  

---

10 

 

ta’mirlashni bekor qilishga ob’ektiv sabablar bo’lsa, chegirib tashlanadi.  

8. Ish haqi, suv ta’minoti, elektr energiyasi, gaz, yoritish, pochta jo’natmalari, isitish,  

telefon, kantselyar tovarlar uchun harajatlar, agar ular ishlab chiqarish maqsadlarida to’liq  

o’zlashtirilsa yoki qisman amalga oshirilsa (bunday hollarda qisman chegirma beriladi).  

9. Xayriya fondlariga badallar va xayriyalar. Bu harajatlar bo’yicha chegirmaning yuqori  

darajasi oddiy aktsiyalar bo’yicha to’lanadigan dividendlar summasining 3% ni tashkil etadi.