Toshkent arxitektura qurilish instituti

5.2-rasm. Qatorli seksiya.
a – kenglik bo‘lib joylashgan chegaralanmagan yo‘nalishli (oriyentatsiya) qavatda 2 
ta xonadonli seksiya; b – qisman chegaralangan yo‘nalishli qavatda 4 ta xonadonli 
seksiya.
Seksiyalardagi xonadonlar joylashuvi shunday hosil qilinadi-ki, qo‘shni 
xonadonlardagi oshxona va sanitar bo‘g‘inlar birlashishi kerak. Bu talab santexnik 
kommunikatsiyalarni birlashtirishning texnik maqsadga muvofiqligi va sanitar – 
texnik qurilmalarni begona xonadon turar xonasi devoriga birlashtirishdan qochish 
zaruriyati bilan tushuntiriladi (5.3-rasm). 
Bir seksiyali
turar-uylar tarhiy yechimi – ko‘p seksiyali uylar oldida ko‘pgina 
afzalliklarga ega. Ularning yorug‘lik yuzasi, ko‘p seksiyali uylarning oddiy 
seksiyasiga qaraganda, ancha ko‘p, bu esa butun yorug‘lik perimetridan foydalanib, 
ko‘p sonli xonadonlarni joylashtirishga imkon beradi. Bir seksiyali turar-uyning 
iqtisodiy yechimi zaruriyati – qimmat vertikal kommunikatsiyalar bo‘g‘iniga 

---

110 
xonadonlarning katta miqdordagi umumiy maydoni to‘g‘ri kelishi, oqibatda shu turli 
uylarning qavatlari sonining oshishini talab qiladi. 
 
 
5.3-rasm. 
Bo‘ylama burilishli seksiya. 
a - o‘ng burilishli seksiya; b – chap burilishli seksiya; v – Z – shaklli; g – T – shaklli, 
chekkali seksiya bo‘lishi ham mumkin; d – berk burchakda joylashgan seksiya; e – 
zinapoya lift tuguni turtib chiqqan burchakli seksiya. 
 

---

111 
 
Bir seksiyali turar-uylarning ko‘p sonli tarhiy yechimi shunday hosil qilinadi-ki, 
xonadonlar yo‘nalishi gorizontning ikki yoki uch tomoniga yo‘nalgan bo‘lib, bu 
uylarning gigiyenik sifatini yaxshilaydi. Bu uylar tarhi yechimiga kichik va katta 
xonadonlar kiritilishi mumkin. 
Bir seksiyali uylar uchun turlicha tarhiy yechimlardan foydalanish xarakterlidir: 
uch bargli shakl, kvadrat, xochsimon, uchburchak, aylana va ko‘pgina murakkab 
shakllar. Bir seksiyali turar-uylarning uchburchak shaklli tarhdan foydalanish – 
tarhning yo‘nalishi janub tomonga bo‘lgan sharoitda, barcha xonadonlardagi yashash 
xonalari insolyatsiyasini ta’minlaydi (5.4-rasm).