201
GLOSSARIY
O„zbek tilida
Rus tilida
Ingliz tilida
Atamaning o„zbek tilidagi
izoxi
Beton
Бетон
Concrete
Ma'lum miqdorda o‗lchab
olingan bog‗lovchi modda,
mayda va yirik
to‗ldirg‗ichlar va suv
aralashmasidan tashkil
topgan qorishmaning asta-
sekin qotishi natijasida hosil
bo‗lgan sun'iy tosh
Donador
domna shlagi
Гранулирован-
ный шлак
Ground-
granulated
blast-furnace
Metallurgiya
sanoatining
chiqindisi bo‗lib, metall
olishda domna qozoni
sirtiga tukilgan eritmani tez
sur'atda sovutib yirik qum
singari g‗ovak donalardan
tashkil topgan shlak olinadi
Donadorlik
tarkib
Гранулометри-
ческий состав
Granulometry
is the
measurement
To‗ldirgich donalarining
yirikligi va undagi
alohidagi fraksiyalar
miqdorini hisobga oluvchi
xususiyat
Tabiiy qurilish
materiali
Природный
строительный
материал
natural
building
materials
Tabiatda hosil bo‗lgan tog‗
jinslari asosida olinadi
Yiriklik moduli
Модул
крупности
A single
factor
Standart nazorat elaklar
to‗plamida qolgan to‗la
qoldiqni hisoblab uning
summasini 100 ga bo‗lib
aniqlanadi
Zich
to‗ldiruvchi
Плотный
заполнитель
A dense filler Donalar zichligi 2g/sm
3
dan
yuqori to‗ldiruvchi
Tabiiy
to‗ldiruvchi
Природный
заполнитель
Natural filler Tog‗ jinslarini maydalash va
saralash orqali olinadi
Shag‗al
Гравий
Gravels
Yirik to‗ldiruvchi bo‗lib,
shag‗al-qumli qorishmani
202
saralash mahsulotidir,
yirikligi -5-70 mm
Qum
Песок
Of sand
Mayda to‗ldiruvchi bo‗lib,
tabiiy va maydalangan
turlari mavjud, yirikligi 0,16
dan 5
mm gacha
To‗ldiruvchi
mustahkamligi
Прочность
заполнителя
Strength
filler
To‗ldiruvchi olingan tog‗
jinsidan 40-50 mm
o‗lchamdagi silindr yoki
kub shaklidagi namunani
gidravlik pressda sinab
aniqlanadi
Bazalt
Базалт
Basalt felsite
Erigan magmaning yer
yuzasida qotishidan yuzaga
keladi (granit, diorit, sienit,
andezit, traxit, gabro, bazalt)
Qumtosh
Песчаник
Sandstone
Mavjud tog‗ jinslarining
tabiatda buzilishidan yuzaga
keladi
Oxaktosh
Изветсняк
Limestone
yer
qatlamining ustki
qismida keng tarqalgan,
tarkibi 92-98% kalsiy
karbonatidan (SaSO
3
)
tashkil topgan jinsdir
Avtobeton-
qorgich
Автобетон
миксер
A concrete
mixer (also
commonly
called a
cement mixer)
Shassisiga betonqorgich
o‗rnatilgan beton tayyorlash
va uni joylash joyiga
tashish, shuningdek beton
zavodidan iste'molchiga
tayyor
betonni yetkazib
beruvchi avtomobil.
Yig‗ma temir-
beton
Сборный
железобетон
Precast
concrete is a
construction
product
Zavodda tayyorlangan
temir-beton konstruksiyalar
Yirik
to‗ldirgich
Крупный
запольнител
Coarse
aggregate
shag‗al tosh va chaqiq tosh
203
Konstruksiya
Конструкция
Construction
Inshootning avvaldan
tayyorlanadigan va
murakkabroq butun
(inshoot) tarkibida bo‗luvchi
joyiga
tashib olib
boriladigan qismi
Mikrostruk-
tura
Микрструктура Microstructur
e
Mikroskop orqali
kattalashtirilganda ko‗zga
ko‗rinuvchi strukturaga
aytiladi
Og‗ir beton
Тяжелый бетон Heavyweight
concrete
Zich to‗ldiruvchilardan
(mayda va yirik) foydalanib
tayyorlangan - yirik donali
yoki faqat mayda
to‗ldiruvchidan foydalanib
tayyorlanagan - mayda
zarrali, 1800 dan to 2500
kg/m
3
zichlikka ega bo‗lgan
zich strukturali beton
S/S
(suv/sement
nisbati)
В/Ц (водо-
цементное
отношения)
The water–
cement ratio
Yangi tayyorlangan beton
aralashmasida suv
massasining sement
massasiga nisbati
tushuniladi
Sovuqqa
chidamlilik
Морозостойкос
ть
Frost
Resistance
Betonni nam holida ko‗p
marta
ketma-ket muzlatib va
eritilganda buzilib
ketmasdan va
mustaxkamligini
yo‗qotmaslik qobiliyati va
mustahkamligi 25%,
massasi 5% dan ortik
kamaymasa, bu material
sovuqqa chidamli deb
hisoblanadi
Sifat
Качества
Quality
Ma'lum material yoki
moddiy ehtiyojlarni
204
qondirish imkonini beruvchi
foydali xossalar majmui. U
ishonchlilik, uzoq vaqtga
chidamlilik, tejamlilik,
foydalilik va boshqalar bilan
xarakterlanadi.
Texnologiya
Технология
Technology
Grek tilidan (techne) tarjima
kilganda san'at, maxorat,
bilish ma'nolarini inglatadi,
bular esa o‗z navbatida
jarayonlardir. jarayonlar - bu
qo‗yilgan maqsadga erishish
uchun ma'lum xarakatlar
majmuasidir
Do'stlaringiz bilan baham: