3.10.-rasm. «Stena» markazining Durakoat fasadbop qoplamalari:
a
– Rustika;
b
– Veneto.
98
Oynasimon-sayqallangan marmar yoki Venetoni imitatsiya qiluvchi yuqori
sifatli qoplamani olish uchun «lyuks» sinfli venetsian suvog‗ini ishlatish mumkin
(3.10-rasm,
b
)
.
Turli materiallardan bajarilgan uylar fasadining uzoqqa chidamliligini
oshirish yo‗llaridan biri ularni bo‗yash hisoblanadi. Bunda yuzalarni tayyorlash va
bo‗yoqlarni tanlash masalasi muhim ahamiyatga ega.
Binoning tashqi ko‗rinishini yangilash uchun g‗ishtni, boshqa ko‗pchilik
tashqi qurilish materiallari singari yorilishidan, ko‗chishidan havfsiramasdan
bo‗yash mumkin.
G‗isht devorlarni bo‗yash uchun 100%-li akrilli dispersiya asosidagi yuqori
sifatli bo‗yoqlar tavsiya etiladi. Buning sababi ularning bug‗ o‗tkazuvchanligi va
ishqoriy muhitga turg‗unligidir.
G‗ishtning o‗zi kimyoviy neytral hisoblanadi, biroq g‗isht terimining
qorishmasi ishqoriy bo‗lishi mumkin. Ta'mirlash uchun yangi qurilish
qorishmasini ishlatgandan so‗ng bo‗yoqchilik ishlarini bajarishdan oldin qorishma
ishqoriyligining pasayishini kamida bir oy kutish maqsadga muvofiq. Aks holda
bo‗yoqda plyonka hosil qiluvchi moddaning destruksiyasi sodir bo‗ladi, bu esa
tashqariga sho‗r chiqishi, qoplamaning yorilishi va ko‗chishiga olib kelishi
mumkin.
pH ko‗rsatkichining katta miqdorlariga turg‗un bo‗lgan yuqori sifatli akrilli
bo‗yoqlar yangi bajarilgan suvoqqa atigi 3 hafta o‗tishi bilanoq surtish
imkoniyatini beradilar, chunki ular himoyalovchi to‗siq yaratib, lok-bo‗yoq
qoplamasi orqali tuzlar eritmasining singib o‗tishiga va shu orqali binoning tashqi
ko‗rinishining buzilishiga to‗sqinlik qiladilar.
Bunday bo‗yoqlarning narxi tashqi ishlar uchun mo‗ljallangan oddiy
bo‗yoqlarning narxidan yuqoriroq bo‗lgani bilan vaqt va mablag‗larni iqtisod
qilish imkoniyatini beradi, chunki tez-tez ta'mirlash ishlarini bajarishga ehtiyoj
qolmaydi.
99
Suvoq qilingan sirtlarni ham bo‗yash ruxsat etiladi, biroq bunda shuni
e'tiborga olish lozimki, suvoq qorishmalarining tarkibiga ko‗pincha ohak va
boshqa ishqoriy materiallar kiradi. Moyli, alkidli va vinil-akrilli bo‗yoqlar ushbu
maqsadlar uchun muvofiq kelmaydi, chunki ular ishqorlarning ta'siriga chidamli
emas va ularni bevosita suvoqlangan sirtlarga surtish tavsiya etilmaydi.
Ko‗pchilik ishlab chiqaruvchilar bo‗yashdan oldin suvoq qilingan sirtlarga
30 kunlik muddat dam berishni tavsiya etadilar. Ushbu vaqtning ichida ishqoriy
komponentlarning sirtdagi dastlabki yuqori miqdori yetarlicha past darajaga
tushadi va gidratatsiyalanish jarayoni hisobiga yuqori mustahkamlikka erishadi.
Bo‗yashni qisqaroq muddatlarda bajarishga ehtiyoj bo‗lgan hollarda 100%-li
akril dispersiyasi asosidagi akrilli bo‗yoqlarni ishlatish lozim, chunki ularda
bog‗lovchi va pigment o‗rtasidagi nisbatning yuqoriroq bo‗lishi sho‗r chiqishi
holatini ancha to‗xtatib turadi. Natijalarning yanada yaxshiroq bo‗lishiga erishish
uchun yangi suvoq qilingan joylarga akrilli germetik yoki gruntovka qatlamini
surtish tavsiya etiladi.
G‗ovak va notekis sirtlarni eng yaxshisi purkagich yordamida yoki uzun-
vorsli valiklar bilan bo‗yash lozim. Akrilli bo‗yoqlarni surtishdan oldin eski
sirtlarni namlash tavsiya etiladi, ayniqsa germetiklovchi qatlam surtilmagan
hollarda. Bu akrilli bo‗yoq tez qurishining oldini oladi, tez qurish esa bo‗yoqning
chidamliligini pasayishiga olib keladi.
Toshdan qurilgan binolar, uzoqqa chidamli fasadlarga ega bo‗lsa-da, tashqi
yoriqlar paydo bo‗lishiga moyil bo‗ladi va ularga suv kirishi ehtimoli bor. Ushbu
muammoni yechish uchun bo‗yoqlarning yangi avlodi qo‗llanilmoqda. Ular
devorlar uchun elastik polimer qoplamalar (ESP) deb nomlanadi. ESP ning
tarkiblari elastik hususiyatga ega bo‗ladi va yoriqlar bo‗ylab cho‗zilish qobiliyatiga
ega. Bu qoplamaning uzoqqa chidamliligi va bir jinsliligini ta'minlaydi va toshli
binoga yanada ko‗rkam tashqi ko‗rinish beradi. Ular devorlarni atmosfera
gazlaridan i shamol bilan keltiriluvchi namlikdan himoyalaydilar va shuning uchun
ularni qurilish amaliyotida qo‗llashga bo‗lgan talab doimo ortib bormoqda.
100
Do'stlaringiz bilan baham: |