Toshkent arxitektura qurilish instituti d. Sh. Inoyatova qurilishda menejment

5.3-rasm. Boshqaruv funksiyalarining alomatlari. 
 
5.2.
Ishlab chiqarish tuzilmalarining turlari 
 
Korxonaning ishlab chiqaruv tuzilmasi – bu kirish tizimining chiqishga 
qayta ishlanishini ta’minlovchi asosiy yordamchi va xizmat ko‘rsatuvchi 
korxonalar bo‘linmalarining yig‘indisidir. Bu vaqtda biznes-rejada berilgan 
parametrlar bilan tayyor mahsulot chiqadi. 
Korxonaning ishlab chiqarish tuzilmalarining rivojlanishining asosiy 
omillari bo‘lib quyidagilar hisoblanadi: 
Boshqariladi
gan 
sub’yektning 
hususiyati 
Faoliyat 
bo’yicha 
Bir 
turdoshliligi 
bo’yicha 
Mehnatni 
mazmuni 
bo’yicha
Tavsifi 
bo’yicha
Korxonani 
davriyligi 
bo’yicha

---

82 
1.Yangilik va yangi mahsulotga intilishda korxona tuzilmasining moyillik va 
egiluvchan 
(o‘zgaruvchan)ligini 
ta’minlash maqsadida ishlab chiqaruv 
tuzilmalarini loyihalash va rivojlantirish sohasidagi yutuqlarni doimo o‘rganish. 
2.Korxona ishlab chiqarish bo‘linmalarini soni va o‘lchamlarini maqbul 
hol(optimizatsiyalash)ga keltirish. 
3.Asosiy, yordamchi va xizmat ko‘rsatuvchi bo‘linmalar orasida ratsional 
muqobillikni ta’minlash. 
4.Ishlab chiqarilayotgan mahsulotni konstruktiv bir turliligini ta’minlash. 
5.Bo‘linma va korxonaning bosh tarxini tarxlanishini ratsionalligi. 
6.Avtomatlashtirish va robotlashtirish darajasini oshirish.
7.Yirik korxona (birlashma, hissadorlik jamiyati, firma va h.k) ichida ishlab 
chiqarishni predmetli yoki texnologik ixtisoslash bilan huquqiy mustaqil bo‘lgan 
mayda tashkilotlarni tuzish. 
8.Asosiy fondlarni ishlashini me’yoriy muddatini qisqartirish. 
9.Korxonaning asosiy ishlab chiqarish fondlarini ta’mirlash va rejaviy – 
ogoxlantiruvchi jadvalini qisqartirish.