Toshkent amaliy fanlar Unversiteti Iqtisod Fakulteti 22-02 guruh Saidaxmedov Feruzbek

Toshkent amaliy fanlar Unversiteti Iqtisod Fakulteti 22-02 guruh

Saidaxmedov Feruzbek

Mulkchilik munosabat shakllari

Mulkka egalik qilish mulkning egasi qo`lida saqlanib turishini bildiradi va yaratilgan moddiy boyliklarning o`zlash tirishning ishtimoiy shaklini ifodalaydi . Ayrim hollarda mukkka egalik qilish uning egasi ixtiyorida saqlangan holda , undan amalda foydalanish esa boshqalar qo`lida bo`ladi
Mulkdan foydalanish-bu mol- mulning iqtisodiy faoliyatda ishlatilishi yoki ijtimoiy hoyotda qo`llanishidir.
U molk mulkni sotish meros qoldirish hadya qilish ijaraga berish kabi holatlarni erkin tanlash imkoniyati orqali namoyon bo`ladi.
Molk mulkni o`zlashtirish yuz berganda u daramod olish uchun yoki shaxsiy ehtiyojni qondirish uchun ishlatilishini bildiradi.
Mulkni tasaruvf etish – bu molk mulk taklirining mustaqil hal qilinishidir

Mulkka aylangan barcha turli mulkchilik obyektidir . Mulk obyekti inson tomonidan yaratilgan moddiy va ma`naviy boyliklar tabiy boyliklar va aqliy mehnat maqsuli mulk obyekti hisoblanadi

Mulkchilik subyekti jamiyatda ma`lum iqtisodiy- ishtimoiy mav-qeyga ega bo`lgan mulk obyektini o`zgartirishda qatnashuvchilar mulkiy munosabat ishtirokchilari yoki istalgan shaxs obeyekt bo`la oilishi mumkun.
O`zbekiston Respubllikasi mulkchilik to`g`risidagi qonunida turli timan mulklar quyidagi mulk shakllariga kiritiladi. :
aralash mulk
Davlat Mulki
Jamoa Mulki
hususiy mulk
shaxsiy mulk
2-davlat mablag`lari hisobidan korxonalar qurish davlatga qarashli korxona va tashkilotlarda investitsiyalarni amalga oshirish
Davlat Mulki asosan ikki yo`l bilan hosil bo`ladi.
1-Hususiy molk mulk ning milliylashtirilib davlatning ixtiyoriga o`tkazilishi
Davlat Mulki –egalik qilish foydalanish va tasarruf qilish davlat ixtiyorida bo`lgan mulk obektlaridan iborat
Ўзбекистонда Фуқаролик Кодексига мувофиқ давлат мулки Республика мулкидан ва маъмурий-ҳудудий (муниципал) тузилмалар мулкидан иборат бўлади. Ер, ер ости бойликлари, сув, ҳаво бўшлиғи, ўсимлик ва ҳайвонот дунёси ҳамда бошқа табиий ресурслар, республика ҳокимияти ва бошқаруви тузилмалари мол-мулки, давлатга қарашли маданий ва тарихий бойликлар, бюджет маблағлари, олтин захираси, валюта фонди ва бошқа давлат фондлари республика мулки ҳисобланади
1992-1993 –yillar hususiylashtirishningn birinchi bosqichini o`z ichiga olib bu bo0sqichda husussiylashtirish jarayoni umumiy uy joy fondini savdo mahhaliy savdo xizmat ko`rsatish korhonalari hamda qisghloq ho`jalik mahsulotlarini qayta ishlash tizimini qamrab olib aksiyalarni sotib olish boshlandi
Hususiylashtirish fuqarolarning va davlatga ta`luqli bo`lmagan yuridik shaxslarning davlat Mulki obyeklarni yoki davlat aj
Etibor uchun raxmat