Toshkent «Adolat» 2018 davlat va huquq nazariyasi

fuqarolik jamiyati – teng huquqli insonlarning jamiyati, yakka 

shaxslar yoki jamoalar manfaatlarini amalga oshirishga ko‘maklashadigan ja-

moat va nodavlat institutlarining tizimidir. Shuni ham ta’kidlash kerakki, fuqa-

rolik jamiyati jamoat birlashmalarining yig‘indisidangina iborat bo‘lmay, balki 

ular faoliyati natijasida paydo bo‘ladigan munosabatlar tizimi hamdir. Shuning 

uchun ham fuqarolik jamiyatini milliy va diniy an’analarsiz, odatlar, odob-axloq 

normalari va milliy qadriyatlarsiz tasavvur etib bo‘lmaydi. Bu jamiyat iqti-

sodiy, kasbiy, madaniy, diniy va boshqa manfaatlarni shakllantirishga va ularni 

amalga oshirishga qaratilgan ijtimoiy aloqalar tizimini ham o‘z ichiga oladi. 

O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi har bir insonning ehtiyojlari, 

manfaatlari, huquq va erkinliklarini amalga oshirishga qaratilgan. Konstitutsiya 

insonni eng katta boylik sifatida alohida ko‘rsatgani holda fuqaro, jamiyat va 

davlat o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlarning oqilona, huquqiy hal etilishini siyosiy 

jihatdan rasmiylashtiradi. Konstitutsiya va qonunlarning ustunligi, ularning 

inson manfaatlarini himoya qilishga va ijtimoiy munosabatlarni maqbul holga 

keltirishga yo‘naltirilganligi fuqarolik jamiyati asoslarini qaror toptirishning 

asosiy omillaridir.

Fuqarolik jamiyatida huquq va qonun ustuvor bo‘lib, u insonning o‘zini 

o‘zi kamol toptirishiga yordam beradi, shaxs manfaatlari, uning huquq va 

erkinliklari to‘liq ro‘yobga chiqishiga ko‘maklashadi. Аyni vaqtda, bu barcha 

odamlar qonunlarga so‘zsiz rioya qilishlari shart ekanligini ham bildiradi. 

O‘zbekiston fuqarolari Konstitutsiyada ko‘rsatilgan huquqlaridan foy-

dalanib, davlatning siyosiy hayotida tobora keng ishtirok etmoqdalar. «O‘tmish 

davri sharoitida fuqarolik jamiyati asoslarini shakllantirish jarayoni yuz 

berayotgan bir paytda O‘zbekiston aholisi turli qatlamlarining manfaatlarini 

ifoda etishi lozim bo‘lgan keng tarmoqli, ko‘ppartiyaviy tizim kabi demokratik 

institutlar hamda boshqa jamoat tashkilotlarining qaror topishi ham muhim 

---