Toshkent «Adolat» 2018 davlat va huquq nazariyasi

Davlat boshqaruvi 

shakli

2-§.

---

85

IV bob.

 Davlatning

shakllari

Jamiyat boshqaruvi tashkil etishning qaysi jihati tadqiqot obyekti ekanli-

giga ko‘ra, davlat shaklining uch elementi bir-biridan farqlanadi:

birinchidan, boshqaruv shakli;

ikkinchidan, davlat tuzilishi (hududiy-siyosiy) shakli;

uchinchidan, siyosiy (davlat – huquqiy) rejim.

Davlatning mohiyatini tushunishda davlat boshqaruvi shakli alohida aha-

miyatga ega. Boshqaruv shakli davlat hokimiyatini tashkil etish tartibi va 

mazmunini, hokimiyatni amalga oshirish mexanizmini anglatadi.

Davlat boshqaruvi shakli insoniyatni qadimdan qiziqtirib kelgan. Bunda 

davlatni kim boshqaradi, davlat qanday boshqariladi degan masalalarga va 

uning boshqarish shakllariga Aflotun, Arastu, Forobiy, Monteskye, Lokk, Rus-

so va boshqa mutafakkirlar o‘z asarlarida alohida e’tibor qaratganlar. Boshqa-

ruv shakli deganda, oliy davlat hokimiyati, uning idoralari aholi bilan o‘zaro 

munosabati, aholining ushbu idoralarni shakllantirishda ishtirok etish darajasi 

tushuniladi.

Boshqaruv shakliga ko‘ra, davlatlar