Toshkent «Adolat» 2018 davlat va huquq nazariyasi

243

XI bob.

 Huquq  

ijodkorligi

uchun umumiy manfaatli barcha munosabatlarni qonun yordamida muhofaza 

etish kabilar ushbu siyosatning asosini hosil qiladi.

Alohida e’tirof etish joizki, O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiya-

si davlatimiz huquqiy siyosatining, shuningdek qonunchilik siyosatining ne-

gizini tashkil etadi. U qonunchilik siyosatining asoslari, prinsiplari va ustuvor 

yo‘nalishlarini belgilab beradi. Darhaqiqat, Konstitutsiyada jamiyat rivojla-

nishining bosh strategiyasi, ustuvor yo‘nalishlari, davlat umumiy va huquqiy 

siyosatining mazmun-mohiyati o‘zining qonuniy ifodasini topadi. Aslida Kons-

titutsiya jamiyat siyosiy yetukligining, ma’rifiy-huquqiy saviyasining, turli ijti-

moiy-siyosiy kuchlar muvozanati(murosaga kelishuvi)ning natijasi, mahsulidir. 

Konstitutsiya nafaqat sof ma’nodagi yuridik hujjat, balki davlat siyosatini oliy 

darajadagi qonun tarzida rasmiylashtiruvchi hujjatdir. Asosiy qonunimizda 

qonun ijodkorligi jarayoni va uning bosqichlari, qonunlarni yaratishning 

konstitutsiyaviy mexanizmi aniq hamda qat’iy mustahkamlangan (76, 78, 83, 

84, 87, 93-moddaning 17-bandi va boshq.). Mazkur moddalarda belgilangan 

qoida, prinsip va normalar mamlakatimizda amalga oshiriladigan qonun ijod-

korlik  faoliyatining, shuningdek, qonunchilik siyosatining konstitutsiyaviy 

asoslarini tashkil etadi.

Davlatning Konstitutsiyada ifodlangan siyosatini, siyosiy mafkurasi va 

doktrinasini konstitutsiyaviy-huquqiy siyosat sifatida e’tirof etish mumkin. 

Tahlil etilayotgan mavzuga tatbiqan 

konstitutsiyaviy-huquqiy siyosat

 – davlat 

hokimiyatining Konstitutsiya asosida huquq yaratish, qonunlarni ijod qilish va 

uni amalga oshirish sohasida davlat organlari, mansabdor shaxslar, fuqarolik 

jamiyati institutlarining vakolatlarini mustahkamlash, inson huquqlari ustu-

vorligi tamoyili asosida qonun ijodkorligi strategiyasini belgilash, shuningdek, 

huquqiy vositalar bilan konstitutsiyaviy tuzumni muhofaza etishga oid asosiy 

konseptual qoida va mezonlarni ishlab chiqish hamda jamiyat hayotiga tatbiq 

etishga yo‘naltirilgan faoliyatidir

1

.

Mamlakatning qonunchilik strategiyasi Konstitutsiyada mujassam ifodala-

nadi. Ayni vaqtda, qonunchilik strategiyasi qonunchilik siyosatining mazmun-

mohiyatini ijtimoiy munosabatlar tizimiga singdirishning muhim yo‘nalishlari 

sifatida maydonga chiqadi.

Davlatimizning qonun ijodkorligi sohasidagi zamonaviy huquqiy siyosa-

ti O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti 2010-yil 12-noyabrda Oliy Majlisning 

Qonunchilik palatasi va Senatining qo‘shma majlisida bayon etgan «Mam-

lakatimizda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik jami-

yatini rivojlantirish konsepsiyasi»da o‘zining aniq ifodasini topgan. Unda jami-

1 

Qarang: Оdilqoriyev Х.T. Konstitutsiyaviy siyosat va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish // Huquq-

Pravo-Law/ – 2002, № 4. – 4-bet.

---