Toshkent-2022 Мавзу:Ўқув гуруҳидаги жипсликни ўрганиш методикаси

Натижаларни қайта ишлаш:
Текширилувчиларнинг натижаларини махсус калит ёрдамида қайта ишланади. 2-жадвалда методиканинг калити, яъни еттита гуруҳ сифатларига тегишли банд рақамлари келтирилган. Методика калити ёрдами ҳар бир сифат бўйича текширилувчиларнинг танлаган сифатлари миқдори аниқланади ва тажриба-синов натижаларини қайд этишнинг умумий жадвали шакллантирилади (3-жадвал). Унда гуруҳнинг барча аъзолари томонидан танланган сифатлар жойлаштирилади. Умумий жадвалдаги кўрсаткичларга таяниб, ўқув гуруҳи аъзолари ўртасидаги жипсликни, ягона қадриятлар йўналишини ва психологик муҳит


Методиканинг калити

№	Шкалалар	Сифатларнинг рақамлари
	Таълимга муносабат	1, 6, 16, 18, 25=6
	Хулқ-атвор ва фаолиятнинг умумий услуби	3, 7, 9, 12, 27=7
	Билимни тавсифловчи сифатлар	2, 5, 14,21, 32=25
	Ақлий сифатлари	4, 20, 24, 30, 34=44
	Ўқув-ташкилий кўникмаларни тавсифловчи сифатлар	8, 13, 15, 22, 26==15
	Ўртоқларига муносабат	11,17, 23, 29, 33=37
	Ўз-ўзига муносабат	10, 19, 28, 31, 35=21

аниқланади. Шунингдек, ҳар бир сифатларнинг танланганлик ҳолатидан келиб чиқиб, уларда қайси сифатлар етакчилик қилиши ёритилади. Биз методикани 18 нафар аъзоси бўлган талабалар гуруҳида татбиқ этдик. Унинг натижалари 3-жадвалда келтирилган.

3-жадвал
Тажриба-синов натижаларини қайд этиш жадвали

№

Ф.И.Ш.

Сифатлар

1

4

6

11

12

13

18

20

24

25

26

29

30

А

+

+

+

С

+

+

+

+

+

Д

+

+

+

+

+

В

+

+

+

+

+

+

+

+

Г

+

+

+

+

+

М

+

+

+

+

+

Н

+

+

+

+

+

Т

+

+

+

+

+

Б

+

+

+

+

+

+

Ю

+

+

+

+

+

А

+

+

+

+

+

Л

+

+

+

+

+

Г

+

+

+

+

+

Т

+

+

+

+

+

Р

+

+

+

+

+

О

+

+

+

+

+

В

+

+

+

+

+

Т

+

+

+

+

+

Танлашлар йиғиндиси

12

4

9

3

8

7

6

10

5

7

6

9

6

Тадқиқотимизда иштирок этган ўқувчилар гуруҳидаги жипсликни махсус формуладан фойдаланиб аниқлаймиз:  . Формуладаги N-тажриба-синов иштирокчилари сони, n-максимал даражада танланган бешта сифатларнинг миқдори. Ўз навбатида гуруҳнинг жипслигини ифодаловчи коэффициентдан гуруҳдаги қадриятлар йўналганлиги даражасини тавсифлашга ҳам хизмат қилади.

• 
  Тажриба-синов натижалари қайта ишлангандан сўнгра олинган кўрсаткичлар методиканинг меъёрий қийматлари ёрдамида талқин этилад. Агар тажриба-синовда С≥0,5 кўринишдаги қиймат олинса, гуруҳда коллективизм етакчилик қилишини; агар Снинг қийматлари  0,3 билан 0,5 чегарасида жойлашган бўлса, у ҳолда гуруҳ ўртача даражада ривожланган ва С<0,3 бўлса, гуруҳда коллективизм етарлича ривожланмаганлигини англатади. Методиканинг мезонига кўра, бизнинг тадқиқотимизда олинган натижани қайта ишлаб кўрайлик. Бизнинг тадқиқотимизда 18 нафар ўқувчи иштирок этган. Уларнинг максимал танлаган бешта сифатлари: батартиблилик (1)-12; меҳнатсеварлик (6)-9; ижтимоий фаоллик (12)-8; танқидийлик (20)-10; мулоқотмандлик (29)-9. Энди натижаларни формулага қўйиб кўрамиз:   = ; С=0,45га тенг. Ушбу коэффициент меъёрий кўрсаткичлар бўйича гуруҳ ўртача шаклланганлик, яъни ўртача жипслик хос эканлигидан далолат бермоқда.