Toshkent 2021 Umumiy o‘rta ta'lim maktablarining 11-sinfi uchun darslik

5-bosqich. Tarmoq dizaynini chizish
Tarmoq dizaynida barcha tarmoq qurilmalari hamda ularni bir-biriga ulash uchun ishlatiladi-
gan aloqa vositalari joylashuvi tasvirlanadi. Masalan, kо‘p sonli kompyuterlarni ulashda aral
-
ash topologiya yoki yulduz topologiyasini qо‘llagan ma’qul.
– Tarmoq dizaynida barcha qurilmalar va ular joylashuvini chizing.
– Server ishlatilsa, uni ham chizing.
– Barcha qurilmalar simli va simsiz aloqalarini tasvirlash uchun, mos ravishda, chiziq va uzuq 
chiziqlardan foydalaning.
– Tarmoq qurilmalari nomlarini yozing.
Tarmoq dizaynini chizish bo‘yicha topshiriq
Akbarning oilasi 5 kishidan iborat. Uning otasi statsionar kompyuterdan, opasi va akasi ikkita 
noutbukdan, otasi va onasi о‘z mobil telefonlaridan, Akbarning о‘zi esa planshetdan foyda-
lanadi. Printer otasining kompyuteriga ulangan. Oila a’zolarining barchalari ushbu printerdan 
foydalanadi. 

---

I I I BOB. 
TARMOQLARNI LOYIHALASH VA TASHKIL ETISH
182
AMALIY MASHG‘ULOT
Maktabda ikkita kompyuter sinfxonasi mavjud. Ushbu sinf xonalarining birida 8 ta, ikkinchisi
-
da 10 ta statsionar kompyuter mavjud. О‘qituvchilar shaxsiy noutbuklari hamda mobil telefon
-
lari orqali tarmoqqa ulanishi kerak. Maktab ichki elektron pochta tizimiga ega. Barcha о‘qituv-
chilar markazlashgan holda saqlanuvchi papka va fayllarga kirishi kerak. Maktab Internetga 
ulangan. Ushbu tarmoq uchun tarmoq loyihasini tayyorlang.
1-bosqich. Maqsadni belgilash. Internetga ulanish imkoniyatiga ega HAN tarmog‘ini tashkil 
etish. 
2-bosqich. Tarmoq arxitekturasini aniqlash. Arxitekturasiga ko‘ra bir xil darajali kichik tar
-
moq. Ma’lumotlar har bir qurilmaning о‘zida saqlanadi.
3-bosqich. Aloqa vositalarini aniqlash. Statsionar kompyuterni ulash uchun simli yoki sim
-
siz aloqadan foydalaniladi. Noutbuk, planshet va mobil telefonlar kо‘chma qurilmalar bо‘lgan
-
ligi bois simsiz aloqadan foydalaniladi
4-bosqich. Tarmoq qurilmalarini aniqlash. Tarmoqni tashkil etish uchun WAP svitch kerak 
bо‘ladi. 
5-bosqich. Tarmoq dizaynini chizish.

---