Тошкент-2021 3 Июнь 2021 10-қисм Тошкент июнь 2021 йил. Тошкент: «Tadqiqot»

45. Р.С.Разакова
МУВАФФАҚИЯТЛИ ВА МУВАФФАҚИЯТСИЗ ОИЛАВИЙ ҲАЁТНИНГ ЎЗИГА ХОС 
ХУСУСИЯТЛАРИ .....................................................................................................................
94
46. Begliyev Reymbergen, Begliyev Sanjar Reymbergenovich
MODULLI TA’LIM TEXNOLOGIYASIDAN FOYDALANISH METODIKASI ...................
96
47. Karimova Dilnoza
TANQIDIY FIKRLASHNI RIVOJLANTIRISH TEXNOLOGIYALARI ASOSIDA “SUJET 
VA UNING TURLARI” MAVZUSINI O’QITISH ....................................................................
98

---

9
Июнь 2021 10-қисм
Тошкент
ПЕДАГОГИКА ВА ПСИХОЛОГИЯ СОҲАЛАРИДАГИ 
ИННОВАЦИЯЛАР
MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLANING TAFAKKUR QOBILIYATINI 
RIVOJLANTIRISHDA O’YIN FAOLIYATINING O’RNI
Xoshimova Nilufar Qodirovna 
Qo’rg’ontepa makrabgacha ta’lim 
bo’limiga qarashli 35 -MTT tarbiyachisi 
Telefon : [phone]
Annotatsiya:
Ushbu maqolada maktabgacha yoshdagi bolalarni o’yin davomida bir vaqtning 
o’zida ham o’yinda ishtirok etadi, ham ma’lum bir darajada ta’lim oladi.Ayrim o’yinlarda bilim-
larini mashqlarda namoyish qiladilar va ularndan biri “Rivojlantiruvchi taxta” o‘yin mashqlarda
barmoq gimnastikasi va bolaning aqliy rivojlanishi o‘sib borishlari haqida fikr yuritilgan.
Kalit so
،
zlar:
Rivojlantiruvchi taxta, didaktik, bola, harakat, interfaol usul, o’yin, mashg
،
ulot.
Yoshlarni jamiyatda olib borilayotgan ijtimoiy-siyosiy jarayonlardagi rolini kuchaytirish, in-
novatsion g’oyalarni amalga oshirish va takomillashtirish, shuningdek yoshlarning intellektual 
salohiyatini rivojlantirish va rag’batlantirish kabi ustuvor vazifalarini amalga oshirish hamda 
mazkur yo’nalishda ilmiy tadqiqot ishlarini faollashtirish, yoshlarimizning ma’naviy immunitetini 
kuchaytirish, ularning bo’sh vaqtini mazmunli o’tkazishda 5 ta muhim tashabbus muhim ahamiyat 
kasb etadi
Respublikamizda amalga oshirilayotgan islohotlarni samarali kechishi davlatimizni rivojlan-
gan davlatlar hamjamiyati integratsiyalashuvida yosh avlodning ta’lim jarayoni samaradorligini 
oshirish muhim ahamiyat kasb etadi. 
Bog‘cha yoshidagi bolalarda ayrim psixik jarayonlarning rivojlanishi bilan birga ularning
shaxsi va shaxsiy xislatlari ham tarkib topa boshlaydi. Bolaning tashqi muhitdagi narsa va
hodisalar hamda o‘ziga nisbatan bo‘lgan to‘g‘ri, oqilona munosabatlarining asosi xuddi shu
davrda yuzaga keladi. Bundan tashqari, bog‘cha yoshidagi davrda bolaning qobiliyatlari tez 
rivojlanib, yangi-yangi extiyojlar va qiziqishlari hosil bo‘ladi. Bola shaxsining ana shunday 
rivojlanib borishi natijasida uning xarakteriga oid xislatlar namoyon bo‘la boshlaydi. Bog‘cha
yoshidagi davrda bolada qanday xarakter xislatlari tarbiyalansa, bu xislatlar bolaning maktab
yoshidag davrida va hatto katta odam bo‘lib yetishganida ham namoyon bo’ladi. Shuning 
uchun bog’cha yoshdagi davrida bolada ijobiy shaxsiy xislatlarning tarkib topishiga alohida 
ahamiyat berish zarur. Bolalar bog‘cha yoshidan boshlab xulq-atvorining axloqiy normalari va
qoidalarini intensiv ravishda o‘zgartira boshlaydilar. Ular o‘zlarining u yoki bu xatti-harakat-
lariga kattalar tomonidan beriladigan baholarga zo‘r qiziqish bilan qaraydilar. Shuning uchun
ular hamisha nima yaxshi-yu, nima yomonligini, qanday harakat to‘g‘ri-yu qanday harakat 
noto‘g‘riligini aniqlashga intiladilar.
Didaktik o’yinlarning pedagogik jihatlaridan biri – ularni ta’limiyligidir. Tarbiyalanuvchi o’yin 
davomida bir vaqtning
o’zida ham o’yinda ishtirok etadi, ham ma’lum bir darajada ta’lim oladi.
Ayrim o’yinlarda bilimlarini mashqlarda namoyish qiladilar va ularni chuqurlashtiradilar. Ma-
salan, shakllarni ustma-ust qo’yish o’yinida, birinchidan, o’yin vazifasi bo’yicha bola shakllarni 
ustma-ust qo’yish natijasida qanday shakl hosil bo’lishini topsa, ikkinchidan, tarbiyachining top-
shirig’i bo’yicha - shakllar sonini sanab berishni, shakllar qanday ko’rinishda ekanligini va ularn-
ing nomlarini aytishni, ranglarni ajratib berishni bajaradi (ta’limiy jihati).
Bola ulg'aygach, u kattalar dunyosiga tobora ko'proq qiziqishni boshlaydi - u kalitlarga va 
rozetkalarga, barcha turdagi tugmachalar va telefonlarga va qulflarga qiziqadi. Biroq, xonada 

---

10