Тошкент-2021 3 Август 2021 10-қисм Тошкент август 2021 йил. Тошкент: «Tadqiqot»

Август 2021 10-қисм
Тошкент
келиб чиқиши мумкин. Шунинг учун бу ёшдаги болаларда китобхонлик қобилият хусусият-
лари бўлиши мумкин эмас деб қараш тўғри эмас.
5 - 6 ёшли бола ўз олдига қўйган мақсадни узоқ вақт давомида кўзлаб боришни, қийинчилик 
ва тўсиқларни қатъиятлик билан енгишни ҳали билмайди. У муваффақиятсизликка учра-
ган пайтда ўз кучига ва имконият-ларига бўлган ишончни йўқотиб қўйиши мумкин. Мак-
табга тайёрлов гуруҳи болаларидакитобхонлик қобилиятни шакллантиришда қарама–
қариш-ликларни ҳам учратиш мумкин. Бу камчиликлар оила тарбиясида йўл қўйилган 
нуқсонлар оқибатида пайдо бўлиши мумкин. Бунда бола ўзининг барча талаб ва ҳохишлари 
қондирилишига одатланиб қолган бўлади. Боладаги бу салбий иллатлар асосан ўз олдига 
МТТ томонидан қўйган талабларга, норозилик аломатларида намоён бўлади. Шунингдек, 
бу ёшдаги болаларда меҳрибонлик, билимга қизиқувчанлик каби ижобий хислатлар мав-
жуд бўлади. Бу ёшдаги ўқувчиларнинг муҳим ёш хусусиятларидан бири тақлидчи-ликдир. 
Улар катта ёшли кишиларга ва баъзан тенгқурларига, шунинг билан бирга яхши кўрган 
китоблари ва кино фильмларидаги қаҳрамонларга тақлид қиладилар. Бу эса шахсий наму-
на бўлиш орқали шахсга хос ижтимоий қимматли хислатларини тарбия топиш имконини 
беради. Аммо буни хавфли томони ҳам йўқ эмас. Чунки бу ёшдаги бола катталардан фақат 
ижобий томонларинигина қабул қилмайди, балки тақлид объектидаги салбий хислат, қилиқ 
ва одатларни ҳам шундайлигича кўчириб олиши мумкин. Шунингдек, бу ёшдаги болалар 
ўзларининг ҳиссиётларининг беқарорлиги, кайфиятла-рининг тез-тез ўзгариб туриши, 
руҳий ҳаяжонланишга мойилликлари, хурсандлик, ғамгинлик, ғазаб, қўрқувларининг қисқа 
муддатли ва жўшқин бўлиши билан ажралиб турадилар.
Агар тарбиячилар болада китобхонлик қобилиятни мақсадга мувофиқ равишда ҳосил 
қила борсалар, болаларда инсонпарварликни англаш сезиларли равишда намоён бўла бош-
лайди. Лекин, бу ёшдаги болаларда китобхонлик қобилият ҳали етарли даражада барқарор 
ва батамом мустақил бўлмайди.