Тошкент-2021 3 Апрель 2021 10-қисм Тошкент апрель 2021 йил. Тошкент: «Tadqiqot»

References: 
1. Malkina N.A. Communicative difficulties in English language classes and ways to overcome 
them. Collection of scientific and methodological articles. Saint Petersburg: Detstvo-PRESS, 
2004. 
2. Beloruchev, R. K. Methods of teaching foreign languages or linguodidactics // Inostr. yaz. 
vshk. - 1996. 

---

51
Апрель 2021 10-қисм
Тошкент
IMKONIYATI CHEKLANGAN BOLALARNI TA’LIM-TARBIYA OLISHIDA 
INKLYUZIV TA’LIMNING AHAMIYATI
Xakimova Sayyora Adilovna
Toshkent shahar 369-sonli Qoʻshma tipdagi 
maktabgacha ta’lim tashkiloti defektologi
Annotatsiya
: Maqolada imkoniyati cheklangan bolalarni sogʻlom bolalar qatorida ta’lim-
tarbiya olishlarida inklyuziv ta’lim ahamiyati xususida fikrlar berilgan. 
Kalit so‘zlar: 
inklyuziv ta’lim, imkoniyati cheklangan, internat, defektolog. 
Inklyuziv ta’lim
(ingliz tilidan olingan bo‘lib, 
inclusive, inclusion
–
uyg‘unlashmoq, 
uyg‘unlashtirish, qamrab olmoq, qamrab olish
ma’nolarini bildiradi) nogiron va sog‘lom 
bolalar o‘rtasidagi to‘siqlarni bartaraf etish, maxsus ta’limga muhtoj bolalar, (ayrim sabablarga 
ko‘ra nogiron bo‘lgan) o‘smirlar rivojlanishida uchraydigan nuqsonlar yoki ijtimoiy hayotga 
moslashtirishga yo‘naltirilgan ta’lim-tarbiya jarayoniga qo‘shishni ifodalovchi ta’lim tizimidir. 
Inklyuziv ta’lim ta’lim-tarbiya jarayonini rivojlantiradi va barcha bolalarga mos bo‘lgan 
ta’limni joriy qilishga xizmat qiladi. O‘z navbatida mazkur ta’lim imkoniyati cheklangan bolalarni 
ta’lim olishiga oid qo‘shimcha moslamalarni tashkil qilib bolalarni ta’lim olishiga qulay sharoit 
yaratishda alohida ahamiyat kasb etadi. Inklyuziv ta’lim nafaqat ta’lim borasida, balki bolalarning 
ma’naviy va jismoniy oʻsishlari, shuningdek vositalarni iqtisod qilish borasida ham samaralidir. 
Shubhasiz, har qanday bolaning hech kim daxl qila olmaydigan huquqi bu – ta’lim olish 
huquqidir. Imkoniyati cheklangan bolalarning uyda, internatda va boshqa alohida davlat maxsus 
muassasalarida ta’lim-tarbiya olishining yuzaga kelgan tizimi bolaga yetarli darajada sifatli ta’lim-
tarbiya olish imkoniyatini beradi, biroq muloqotga kirishish ko‘nikmasining yo‘qligi sababli, 
bu bilimlar talab qilinmay qolib ketadi. Shunday qilib, jamiyat moddiy va ma’naviy boyligini 
yo‘qotadi, cheklangan imkoniyatli odam esa, jamiyatni yo‘qotib, odamovi bo‘lib, o‘zini ortiqcha 
odamdek his qila boshlaydi. Bu muammoni yechishni hukumatimiz o‘z nazorati ostiga olishi haqida 
qaror qabul qilmaguncha, vaziyat shu holda davom etib keldi. Jamiyatning o‘zi va unda yuzaga 
kelgan holatlar imkoniyati cheklangan bolalarni o‘z jismoniy jihatdan sog‘lom tengdoshlari bilan 
muloqotda bo‘lishdan cheklab turishi tufayli bu yordam yanada kuchli zaruriyatga aylandi.