Тошкент-2020 йил 6-Мавзу. Молиявий барқарорлик таҳлили

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ ТОШКЕНТ ДАВЛАТ ИҚТИСОДИЁТ УНИВЕРСИТЕТИ
«Молиявий таҳлил ва аудит» кафедраси «МОЛИЯВИЙ ТАҲЛИЛ» фанидан тақдимот материаллари проф.Хасанов Б.А.
Тошкент-2020 йил
6-Мавзу.
МОЛИЯВИЙ БАРҚАРОРЛИК ТАҲЛИЛИ
6.1-савол.
Молиявий барқарорлик таҳлилининг мазмуни, мақсади ва вазифалари.
МОЛИЯВИЙ БАРҚАРОР КОРХОНА
корхонанинг даромадлари харажатларидан ортадиган, активлар (асосий воситалар, номоддий активлар, айланма маблағлар)га қўйилган маблағларни ўз маблағлари ҳисобидан қоплайдиган, боқиманда қарзларга йўл қўймайдиган ҳамда мажбуриятларини ўз вақтида тўлайдиган корхонадир.
Корхоналарнинг молиявий барқарорлиги - активлар, захиралар ва харажатлар ҳамда уларни қопловчи манбаларни мутлоқ ва нисбий кўрсаткичлар ёрдамида аниқланади.
Молиявий барқарорликни баҳолашда бир қанча кўрсаткичлар тизимидан фойдаланилади.
БМТнинг халқаро экспертлари молиявий барқарорлик коэффициентларини бешта туркумга ажратадилар:

• мустақиллик коэффициенти;
• қарз маблағларининг салмоғи;
• қарз ва хусусий маблағлари нисбати;
• дебиторлик қарзлари салмоғи;
• ўз маблағлари ва узоқ муддатли қарзга олинган маблағлар салмоғи

Манба: Палий В.Ф., Крилова Т.Б. Методические рекомендации по «Положение о составе затрат по исчислению себестоимости продукции (работ, услуг) и формированию финансовых результатов». Т.: изд. МинФин Р Уз., USAID, 1993. 462 с.

Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг қарори. Давлат иштирокидаги корхоналарни молиявий соғломлаштириш тизимини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида. 2018 йил 14 декабр, 1013-сон. 2-илова. Давлат иштирокидаги корхоналарнинг молиявий-иқтисодий ҳолати таҳлилини ўтказиш регламенти. www. lex.uz/docs/4106617
Молиявий аҳволи ночор бўлган ва молиявий соғломлаштирилиши талаб этиладиган корхоналарнинг молиявий ҳолатини таҳлил қилиш учун ҳукуматимизнинг амалдаги қарорига биноан қуйидаги асосий кўрсаткичлар (мезонлар) қўлланилади:

• тўлов қобилияти ёки қоплаш коэффициенти;
• ўз айланма маблағлари билан таъминланганлик коэффициенти;
• активлар ва харажатлар рентабеллилик коэффициенти.