Тошкент 2007 Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги томонидан ўқув қўлланма сифатида тавсия этилган

УЙҒОНИШ ДАВРИ – XIV-XV Европа тасвирий санъати ривожидаги давр.
УСТАХОНА – рассомнинг ижодхонаси.
УСТОЗ – устод, уста ўз ҳунарини ва санъатини шогирдларига ўргатувчи шахс.
УФҚ, горизонт (юнон. Horizo - чегаралайман) – очиқ жойда ер юзасининг кўринадиган чегара қисми ёки ер юзасининг осмон сфераси билан кесишган қисми. Тасвирий санъатда уфқ чизиги кўз баландлигида жойлашган фаразий текислик.
«Ф»
ФАКТУРА (лот. Factura – ишлов, тузилиш) – бадиий асар сиртининг ишланиш ёки тузилиши хусусияти. Бадиий моҳирликнинг ўзига хослиги ҳам, фойдаланилган материал сиртининг табиий хусусиятлари ҳам фактура деб юритилади.
ФАС – /французча fasade юз, олд томон маъносида/ олд кўриниш, юз, чеҳра. Ҳар бир нарсанинг тўрт томондан кўриниши бор. Олд, икки ёни, тепа ва таги.
ФАЯНС – ярим чинни, ясама, сунъий, ёлғон чинни номини ҳам олган.
ФИЛИГРАНЬ – нозик, нафис деган маънони билдириб, ингичка, нозик симдан ишланадиган бежирим безак, нақш. Заргарликда қўлланиладиган услуб.
ФЛЕЙЦ - катта мўйіалам, чўтка.
ФОН (лот. Fundus – туб, асос), замин – картина ва графика асари, рельеф ва нақшда асосий шаклнинг орқа кўриниши, қўшимча тасвир. Буюк рассомлар портрет фонида манзара акс эттирганлар, бу билан шахс яшаган муҳитни кўрсатганлар. Рельеф ва нақшда шаклнинг жозибадор чиқишига ёрдамчи восита бўлади.
ФОРЗАЦ (нем. Vorsatz) - китоб блоки билан муқоваси орасидаги қўшалоқ қалин қоғоз вароғи. Блокни муқова билан бирлаштиради. Китобни безатиш элементи.
ФОРМАЛИЗМ – тасвирий санъатда кўпдан-кўп антиреалистик мактаблар ва йўналишларнинг умумий белгиланиши: кубизм, футуризм, конструктивизм, сюрреализм, суперматизм, пуризм, дадаизм, абстрак-ционизм, поп-арт ва ҳ.к. Формализмнинг барча кўринишлари мазмундан санъат шаклни табиийликка қарама-қарши боришига, формалистик тасвир борлиқни қўпол равишда бузади, оламни образли (қиёфали) билиш қобилиятини йўқотади, баъзида маъносиз тажрибага айланиб қолади.
ФРЕСКА (итал. Fresko – янги, қуримаган) – деворий рангтасвир тури. Бўёқни сувга ёки оҳак қўшилган сувга қориб янги, қуримаган сувоқ устига ишланадиган рассомлик санъати асари. Қадимдан деворий расмларнинг асосий техникаси бўлиб келмоқда. Сувоқ, одатда, ўчган оҳакка икки ҳисса кум қўшиб тайёрланади, сувоқ қуригандан кейин унинг ёрилиб кетмаслиги таъминланади. Оҳак билан қўшилганда айнимайдиган, шунингдек вақт ўтиши билан нур таъсирида бузилмайдиган бўёқлардан фойдаланилади. Фреска учун сувоқ ва бўёқ тайёрлашнинг турли усуллари мавжуд. Фреска рассомдан катта маҳорат, тезкорлик талаб қилади, тасвир қисқа вақт ичида сувоқ қуримай туриб тайёрланиши керак.
ФРОНТИСПИС (лот. Frons – олд, олд томони ва spicio - қарайман) - китоб титул саҳифаси чап томонида берилган иллюстрация. Унда асарнинг асосий ғояси ифодаланади ёки муҳим эпизоди тасвирланади. Айрим ҳолларда муаллиф портрети берилади.